1. Адзінка вымярэння даўжыні ў метрычнай сістэме мер, роўная ста сантыметрам.
Квадратны м.
Пакой даўжынёй тры метры.
2. Лінейка такой даўжыні з нанесенымі на ёй дзяленнямі на сантыметры.
Складны м.
|| прым.метро́вы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
◎ Кана́та (?) у фальклорным запісе: «— Дзе цурка твая? — Пашла da канаца, пасцель белу слаці» (навагр., Дзмітр.) — відаць, памылкова замест da канаці. У такім выпадку гэта відазмененае запазычанне з польск.komnata > konnata > konata > каната. Яшчэ ст.-бел.комната. ковната ’пакой’ (XV ст.), якое са ст.-польск.komnata, kownata ’тс’ < с.-лац.caminata і camnata ’пакой з камінам’, ’дом’ (Слаўскі, 2, 388; Булыка, Запаз., 164).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Святлі́ца ‘светлы чысты пакой у хаце, прызначаны звычайна для прыёму гасцей’ (ТСБМ, Нас., Ласт., Стан., Сл. ПЗБ, Шат., Касп., Бяльк.; віц., Хрэст. дыял.), светлі́ца ‘светлая, прасторная хата’ (ТС). Укр.светли́ця, рус.светли́ца, польск.świetlica, чэш.světnice, ст.-чэш.svět(l)nice ‘тс’. Ад светлы (гл.), г. зн. ‘хата або пакой, дзе не было печы ў процілегласць “курной” хаце’; гл. Брукнер, 535; Махэк₂, 596.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
foyer[ˈfɔɪeɪ]n.
1. фае́; вестыбю́ль
2.AmE пярэ́дні пако́й, прыхо́жая, віта́льня
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
зачадзі́цьсов.
1. (начать чадить) зачади́ть;
2. (наполнить чадом) зачади́ть;
з. пако́й — зачади́ть ко́мнату
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
клу́бны Klub-, Club-;
клу́бны пако́й Kultúrraum m -(e)s, -räume, Klúbraum m
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
даўгава́ты, ‑ая, ‑ае.
Разм. Некалькі даўжэйшы за звычайны. Пакой, дзе жыў Алесь, быў такі ж, як і ў хлопцаў, — звычайны пакой інтэрната: з адным акном, вузкі і даўгаваты.Шыцік.// Прадаўгаваты. Твар быў даўгаваты, лоб шырокі і не маршчыністы, вочы шчырыя і праўдзівыя.Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паўнава́ты, ‑ая, ‑ае.
З невялікай паўнатой, поўны. У пакой увайшоў ужо немалады, крыху паўнаваты чалавек.Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Пала́та ’вялікія пышныя пакоі ў палацы, харомы; асобны пакой, дзе ляжаць хворыя ў лячэбных установах’ (ТСБМ). Рус., укр.пала́та, ст.-рус.полата (XI ст.), ст.-слав.полата ’палац, пакой, шацёр’. З сяр.-грэч.παλατιον ад лац.palātium ’палац’ (гл. Фасмер, 3, 307; тут жа гл. і агляд літ-ры). У значэннях ’назва заканадаўчых або прадстаўнічых устаноў’, ’назва некаторых дзяржаўных устаноў’ запазычанне з рус.палата ’тс’.