Пуска́ць ’перастаць утрымліваць, дазваляць пайсці, зайсці і пад.’ (Нас., ТСБМ, Бяльк., Варл., ТС), ’кідаць’ (Варл.), пуска́тэ ’адступаць (пра зіму)’ (малар., Нар. лекс., Сіг.); у спалучэннях: пуска́ць ікру ’нераставаць’ (ЛА, 1), пуска́ты рошч ’пачынаць расці, пайсці ў рост’ (Клім.), пуска́ць дзе́раво ’сплаўляць лес’ (навагр., Нар. лекс.), пуска́ць агіта́цыю ’агітаваць’, пуска́ць вайну́ ’пачынаць вайну’ (уздз., Жд. 3), укр. пуска́ти ’выпускаць, адпускаць, упускаць’, рус. пуска́ть ’прапускаць, адпускаць’, дыял. пуска́ть икру́ ’нераставаць’, балг. пу́скам ’вызваляць, дазваляць пайсці, зайсці і пад.’, макед. пуска ’тс’. Лічыцца новаўтварэннем у адносінах да пусці́ць (< *pustiti) у выніку другаснай імперфектывацыі (так ужо Брант, РФВ, 24, 143) па узору лушчы́ць/луска́ць і пад.; рэгулярныя формы: рус. пуща́ть, польск. puszczać, серб.-харв. пу̏штати, славен. púščati, балг. пу́щам, чэш. pouštěti, славац. púšťať, в.-луж. pušćeć, н.-луж. pušciś (< *pustjati). Гл. пусціць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вы́курыць, -ру, -рыш, -рыць; -раны; зак.
1. што. Дакурыць да канца, зрасходаваць курэннем.
В. папяросу.
В. усе цыгарэты.
2. каго (што). Абкурваючы, выгнаць.
В. лісу з нары.
3. перан., каго (што). Выгнаць, прымусіць пайсці, выйсці (разм.).
В. няпрошаных гасцей.
|| незак. выку́рваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
адна́к.
1. злуч. супраціўны. Тое, што і але¹ (у 1 знач.).
Дажджу пакуль што няма, а. ён можа пайсці.
Хоць і многа працуе, а. не стамляецца.
2. пабочн. сл. Тым не менш, усё ж, усё-такі.
Вы, а., не забудзьце абяцанага.
Чалавек, а., не здаваўся.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
вы́прасіцца, ‑прашуся, ‑прасіліся, ‑прасіцца; зак.
Настойліва просячы, атрымаць дазвол пайсці, паехаць куды‑н. Выпрасіцца на пабыўку. □ І выпрасіўся я на работу ў лес. Гарэцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пакульга́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
1. Пайсці кульгаючы. [Марцін] павярнуўся і, злёгку абапіраючыся на гнуткі арэхавы кіёк, пакульгаў да кузні. Мележ.
2. Кульгаць некаторы час.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абітурые́нт
(ням. Abiturient, ад с.-лац. abituriens, -ntis = гатовы пайсці, пакінуць)
асоба, якая паступае ў вышэйшую або сярэднюю спецыяльную навучальную ўстанову.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
заленава́цца, ‑лянуюся, ‑лянуешся, ‑лянуецца; зак.
Разм.
1. Не захацець што‑н. рабіць з-за ляноты; адчуць, праявіць ляноту. Заленаваўся пайсці ў школу.
2. Зрабіцца гультаём.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вятру́га, ‑і, М ‑рузе, м.
Разм. Моцны, халодны вецер. А ўзімку, калі на вуліцы лютуе вятруга, .. як добра пайсці на вячоркі ці на ігрышча. Скрыган.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бязво́льнасць, ‑і, ж.
Уласцівасць бязвольнага; бязволле. А цяпер.. [Ярашу] рабілася брыдка за ўласную слабасць і бязвольнасць і часта хацелася пайсці да Зосі на злосць жонцы. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
апладзі́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак.
Пляскаць у далоні (у знак ухвалы або прывітання). Гледачы горача апладзіравалі артыстам, доўга не даючы ім пайсці са сцэны. Рамановіч.
[Ад фр. applaudir.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)