до́йлідства, ‑а, н.
Тое, што і архітэктура. Маглі б мы палюбавацца і выдатным помнікам старажытнага дойлідства — велічным замкам у Міры, пабудаваным у XVI стагоддзі. В. Вольскі. Рыльскі манастыр — выдатны помнік балгарскага дойлідства і жывапісу. «Маладосць».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
оби́тель ж.
1. уст., церк. манасты́р, -ра́ м.;
2. перен. прыста́нак, -нку м., мясці́на, -ны ж.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
«Дацан» (будыйскі манастыр) 2/475
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
аба́цтва
(ад абат)
каталіцкі манастыр з належнымі яму ўладаннямі, якім кіруе абат або абатыса.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
◎ Намасты́р ’манастыр’ (Грыг., Мядзв.: «исковерк. монастырь»; мін., магіл., Мат. 2; Сержп.), номастырь (мін., Шн. 2; слуц., Чуд.), ст.-бел. намастыръ (Булыка, Лекс. запазыч., 215). Вынік перастаноўкі складоў ма і на; Чудоўскі (РФВ, 1894, 3–4, 68) прыводзіць прыклады такіх перастановак у народнай мове: маталок зам. малаток, Ванагрудак зам. Навагрудак, Ванадворцы зам. Навадворцы і інш. Апель (РФВ, 1988, 2, 71) тлумачыць намастырь зам. монастырь, фарфур зам. фарфор дзеяннем аналогіі ці падвойнай аналогіі. Параўн. таксама камазын, гамозін зам. магазін. Вядома і іншым славянскім мовам, напр. серб.-харв. намастир (Вук). Этымалогію гл. пры манастыр.^
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
скіт, ‑а, М скіце, м.
1. У праваслаўных манастырах — жыллё для манахаў-пустэльнікаў, размешчанае аддалена ад манастырскага будынка.
2. Стараверскі манастыр або пасёлак манастырскага тыпу ў глухой пустэльнай мясцовасці. Далёка асталіся Кержанскія лясы з рэшткамі колішніх стараверскіх скітаў. Пальчэўскі.
[Грэч. skētis.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кля́штар
(польск. klasztor < чэш. klàšter < с.-в.-ням. kloster, ад с.-лац. clostrum)
каталіцкі манастыр.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
архімандры́т
(гр. archimandrites, ад archi = галоўны + mandra = манастыр; загон, стойла)
старшы манах, звычайна ігумен праваслаўнага манастыра.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
Ла́ўра ’назва буйнога мужчынскага манастыра’ (ТСБМ), рус. лавра, ст.-рус. лавра, ст.-слав. лавра з с.-грэч. λαύρα ’манастыр, келля’ < ст.-грэч. λαύρα, эп.-іон. λαύρη ’вуліца, завулак’, ’праход у лагчыне, цясніне’ (Фасмер, Этюды, 108; Бернекер, 1, 695; Слаўскі, 5, 56).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
намасты́р Манастыр (Слаўг.).
□ вул. Намастырская (1577) у г. Магілёве (ІЮМ, вып. 32, ч. 1, 211).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)