зваро́т, -ту м.
1. возвраще́ние ср.; возвра́т;
пасля́ ~ту з Брэ́ста — по́сле возвраще́ния из Бре́ста;
2. (да каго) обраще́ние ср. (к кому);
з. да чытачо́ў — обраще́ние к чита́телям;
3. лог. обраще́ние ср.;
4. (словесное выражение) оборо́т;
○ мо́ўны з. — оборо́т ре́чи;
фразеалагі́чны з. — фразеологи́ческий оборо́т;
дзеепрысло́ўны з. — дееприча́стный оборо́т
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пясо́к
1. Сыпучыя крупінкі цвёрдых мінералаў (БРС).
2. Пясчанае месца; пясчаная неўрадлівая глеба; пясчаны бархан на полі (БРС). Тое ж пе́сак, пясчура́, пясчы́шча (Слаўг.), пясчуга́ (Слаўг., Стаўбц.).
□ ур. Пяскоў лог каля г. Гомеля (К., 1837), в. Пясочнае Кап.
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
карчава́ха Месца, дзе выкарчаваны лес, кусты пад сенажаць ці поле (Слаўг.). Тое ж карчава́нне, церабле́нне, карчоба (Слаўг.).
□ ур. Карчава́ха (лог) каля в. Церахоўка Слаўг., ур. Карчава́хі (заліўны луг) каля в. Рудня Слаўг., ур. Карчава́ха (поле) каля в. Ржаўка Слаўг.
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
анало́гія
(гр. analogia)
1) падабенства ў пэўных адносінах з’яў, паняццяў, прадметаў, якія ў цэлым розняцца паміж сабой;
2) лог. форма высновы, калі на аснове падабенства двух прадметаў, з’яў, паняццяў у якіх-н. адносінах робяць вывад пра іх падабенства ў іншых адносінах;
3) падобнасць органаў, якія маюць розную будову, але выконваюць у розных жывёл і раслін аднолькавыя функцыі (параўн. гамалогія);
4) лінгв. змяненне граматычнай формы на ўзор другой формы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
лагчы́на Шырокая нізіна; мокрае месца, глыбокая даліна, яма (БРС). Тое ж лагчаві́на (Слаўг.), лахчы́на (Нас.), лашчы́на (Беш. Касп., Ветк., Касц. Бяльк., Лёзн., Рэч., Слаўг.), лашчаві́на (Беш. Касп.), лашчына́, лашчы́ніна, лашчэ́віна (Слаўг.).
□ ур. Вязовая лашчы́на ці Вязовы лог (сенажаць, кусты) каля в. Ка́біна Гара́ Слаўг.
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
морг
1. Стар. Мера ворнай зямлі (БРС).
2. Участак раллі (Шпіл.).
3. Сялянскі ўчастак лугу; наогул сенакосны луг (Нас., Нас. АУ); лугавая зямля (Чач. 1726 ІЮМ, вып. 28 (ч. I), стар. У, 41).
4. Дадатковы ўчастак зямлі (Слаўг.).
□ ур. Маргі́ (лог) каля в. Шаламы Слаўг., ур. Сямімаргіе́ (поле) каля в. Малева Нясв.
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
луг
1. Прырэчная сенажаць (БРС).
2. Сухадольны лог (Маз., Пух., Слаўг., Шчуч.).
3. Забалочаны лес, парослы травой (Жытк., Палессе Талст.).
4. Лісцёвы лес на абалоні (Палессе Талст.); наогул лес (Віц. Шэйн., Бяс.).
5. Нізкае месца, запоўненае вадой (Зэльв. Сцяцко); невялікі вадаём у полі ці ў лесе (Лях., Свісл., Скідз., Шчуч. Араш. 90); вялікая ямка, дзе пояць кароў і мочаць лён (Кам.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
паля́на
1. Луг або поле; невялікая роўная прастора сярод лесу (БРС); гальная сенажаць сярод балота (Ст.-дар.). Тое ж паля́нка (Жытк., Лёзн., Рэч., Ст.-дар., Стол.).
2. Поле на месцы высечанага лесу, узаранае першы раз (Рэч.); поле на грудку сярод балота або лугу (Рэч., Стол.); асобнае поле (Сал.). Тое ж паля́нка. (Рэч., Сал., Стол.).
□ ур. Кулі́нкіна Палянка (лог) каля в. Шаламы Слаўг.
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
але́шнік Абшар, які зарос альховымі кустамі; альховы лес (БРС). Тое ж але́шаннік, альшэ́віннік, альха́, лёшка, альхоўнівічышча, вольха, ле́хі, альхоўнік, альхаўня́к, альховіннік, але́хаўнік, але́шашча, але́хавінне, альхаві́шча, але́шанне, альхаўё, лешанні́к, альхоўе, альховічышча, альховічча, альховішча, альхоўнічча (Слаўг.), але́шняк (Слаўг., Гом. Грыг. 1851), альша́тнік (Дзяменцьеў. Геагр. БССР, 1952, 75), альшэвіна (Лаг.), аляшня́к, альшэ́ўнік (Мін. Станк. 1851, л. 396), альша́нік (Пянкрат. Ведрыцкія напевы, 1965, 97), альшэўнік (Дуброўскі. Зямля маладзее, 1952, 13).
□ в. Але́шавічы Шчуч., в. Альшоў Хоц., в. Алыпа́ны Шчуч. і Стол., ур. Але́шнік (лог) каля в. Чарсвяны Уш., в. Але́шня Рагач.
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
дво́рышча
1. Месца, дзе стаяў двор (Ветк., Слаўг., Ст.-дар.). Тое ж дворнішча, дворнічышча (Слаўг.).
2. Папялішча (Бых.).
3. Месца, дзе стаяў панскі дом (Жытк.).
4. Месца каля хаты, паміж с.-г. пабудовамі і хатай (Лёзн., Слаўг., Стол.). Тое ж панадворышча (Нясв.).
5. У актах (да пал. XVI ст.). Адзін двор або некалькі; частка сяла (Ул.-Буд., 4). Тое ж служба, жрэбій (Ул.-Буд., 4).
6. У актах. Вялікі дом.
□ ур. Дворышча (поле) каля в. Кароцічы Стол., ур. Клімава Дворышча (лог і поле) каля в. Церахоўка Слаўг.
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)