Маташнік 1 лекавы ’белакапытнік гібрыдны, Petasites hybridus (L.) Gaertu’ (маг., Кіс.). Укр. мато́чник ’Petasites officinalis’. Назва расліны перанесена з ма́тачнік 5 паводле падабенства формы ліста (як і назва падбел — ва ўкр., рус., чэш. мовах).
Маташнік 2 ’залозніца крылатая, Scrophularia alata Gilib.’ (маг., Кіс.). Няясна. Магчыма, да ма́ціца (гл.), ’галоўны корань у дрэве’ паводле падабенства: у залозніцы таксама корань вялікі, вузлаваты.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Папы́ 1, папкі ’расліна нівянік звычайны, Leucanthenum Dc vulgare Lam.’ (Кіс.). Ад поп. Матывацыю гл. папаўка.
◎ Папы 2, папакі ’скабіёза жоўтая, Scabiosa ochroleuca L.’ (Кіс.). Гл. папы©.
◎ Папы́ 3 ’апорныя слупы’ (Сл. ПЗБ). Этымалагічна тое ж, што і поп (гл.). Параўн. рус. поп ’цурка, чушка, выбітая з кона, якая зноў паўстае тарчма (пры гульні ў гарадкі)’, поставить на nona (напр., бочку) ’стаўма’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Станаўні́к ‘талакнянка’ (Сл. ПЗБ, Сержп. Прымхі), станаўнік бабскі ‘грушанка зеленаватая, Pyrola virescens Schweig.’ (брэсц., Кіс.), станоўнік бабскі ‘рамішыя аднабочная, Ramichia opiz secunda (L.) Garcke’ (Ласт.; маг., Кіс.), стано́ўнік ‘крываўнік’ (ПСл), станаві́к ‘лекавая расліна’ (Скарбы). Параўн. укр. стано́вник, стоно́вник ‘расліна Pyrola L.’. Утвораны ад станавіць ‘ставіць; ставіць на месца’ < ставіць (гл.), параўн. як зрушан жывот, та пʼюць… станаўнік (Сержп. Прымхі, 226).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ва́пнаўка ’расліна сямейства гваздзікавых, Gypsophila L.’ (Кіс., БРС). Назва дадзена за белы (як бы з вапны, мелу) корань (БелСЭ, 2, 593).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Кандра́цікі ’крыйічпік-дуброўка, Veronica chamaedrus L.’ (маг. Кіс.). Відавочна, з * квадрацікі ў сувязі з квадратнай формай (контурам) кветкі з чатырох пялёсткаў.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Кмен ’травяністая расліна сямейства парасонавых’, ’пахучае насенне гэтай расліны, Carum Carvi L.’ (ТСБМ, Кіс., Сцяшк.), ’кроп’ (З нар. сл.). Гл. кмін.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Купа́лка ’купалка едкая, Erigeron acer L.’ (ТСБМ, Кіс., Касп.), ’кветка, на якой калісьці варажылі на Купалле’ (Жыв. сл.). Гл. купала 1.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ла́пнік ’дуброўка гусіная, Potentilla anserina L.’ (маг., Кіс.), як і лапчатнік (гл.), у выніку намінацыі гусіная лапка. Да ла́па 1 (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Нічаве́й ’старасцень вясенні, Senecio vernalis L.’ (віц., Кіс.). Няяснае магчыма, кантамінацыя дзвюх народных назваў расліны: нічуйвецерУ, сухавея > нічавей, гл. нячуй‑вецер.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Растаро́пша ’расліна Silybum marianum Gaertn.’ (Кіс.). Народная назва калючкі; відаць, запазычана з рус. расторо́пша ’тс’ ці укр. росторо́пша ’тс’, ’расліна мардоўнік’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)