разно́счык, ‑а, м.

1. Той, хто разносіць што‑н. У турме быў устаноўлены штат арыштантаў: разносчыкаў хлеба, кіпню і гарачай стравы ў абед. Колас. — Эх, і патурыў .. [афіцэр] нас з Санькам са двара, беглі — спыніцца не маглі. Казаў, і нас зараз жа забярэ, як разносчыкаў хваробы. Сяркоў.

2. Прадавец, які вядзе гандаль уразнос. Разносчык марожанага. □ У гэтым хоры размаітых галасоў асабліва вылучаліся настойлівыя выкрыкі разносчыкаў і ўладальнікаў тых гандлёвых «стацыянараў», якія называюцца разваламі. «ЛіМ».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

podać

зак.

1. падаць; даць;

podać rękę — падаць руку;

podać obiad — падаць абед;

2. падаць, паведаміць;

3. спарт. падаць, перадаць (мяч)

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

meal [mi:l] n. яда́ (снеданне, абед або вячэра);

We have three meals a day. Мы ядзім тры разы ў/на дзень;

go out for a meal пайсці́ ў рэстара́н або́ кафэ́

♦

make a meal of infml патра́ціць бо́лей ча́су і намага́нняў (на што-н.), чым неабхо́дна

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

прогуля́ть​II сов.

1. (провести время, гуляя, на прогулке) прагуля́ць;

прогуля́ть до ве́чера прагуля́ць да ве́чара;

прогуля́ть обе́д прагуля́ць абе́д;

2. (истратить на развлечения, гульбу) разг. прагуля́ць, мног. папрагу́льваць;

прогуля́ть все де́ньги прагуля́ць усе́ гро́шы.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

zamawiać

незак.

1. заказваць; замаўляць;

zamawiać obiad — заказваць (замаўляць) абед;

2. kogo запрашаць; клікаць (доктара і да т.п.);

3. загаворваць; замаўляць (хваробу)

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

ца́рскі в разн. знач. ца́рский;

ц. ўказ — ца́рский ука́з;

ц. рэжы́м — ца́рский режи́м;

~кая раско́ша — ца́рская ро́скошь;

○ ~кая гарэ́лка — хим. ца́рская во́дка;

~кія дзве́ры — церк. ца́рские врата́;

◊ ц. абе́д — ца́рский обе́д;

~кі стол — ца́рский стол

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Ab ovo usque ad mala (Horatius)

Ад яйка да яблык*.

От яйца до яблок.

бел. Ад пачатку да канца. Ад краю і да краю. 3 краю ў край.

рус. От А до Я. От аза до ижицы. От альфы до омеги.

фр. De l’alpha à l’oméga (От альфы до омеги).

англ. From beginning to end (Сначала до конца). From A to Z (От А до Я).

нем. Von A bis Z (От A до Я).

* У старажытных рымлян было прынята пачынаць абед з яіц і заканчваць яго яблыкамі.

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

ула́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць; -джаны; зак.

1. што. Давесці да жаданага канца, да згоды.

У. справу.

У. спрэчнае пытанне.

У. канфлікт.

2. каго (што). Змясціць, прыстроіць куды-н.; дапамагчы паступіць на работу, вучобу.

У. хворага ў шпіталь.

У. на кватэру.

У. юнака на працу.

3. каго-што. Зручна размясціць, палажыць, паставіць.

У. калодачны вулей на дрэве.

4. каму. Унаравіць, дагадзіць (разм.).

Гэтаму чалавеку цяжка ў.

5. што. Прывесці ў належны парадак; зрабіць прыгодным для карыстання (разм.).

У. усё ў хаце.

У. станок.

6. Паспець прыбыць куды-н. у пэўны час (разм.).

Уладзіў пад самы абед.

|| незак. ула́джваць, -аю, -аеш, -ае (да 1—6 знач.).

|| наз. ула́джванне, -я, н. (да 1—3 і 5 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Сі́дар ‘мяшок’, ‘абед, які бяруць з сабой’ (Мат. Гом.), ‘заплечны мяшок або наогул усё тое, што вязеш з сабой’ (Ян.), ‘вялікая сумка, з якой арыштант вандруе па этапах’ (Наша Ніва, 1996, 2 верас.), сідор ‘клунак з ядою’ (Куч.). Паводле Барташэвіча (Rozprawy Slawistyczne, 1993, 7, 63 і наст.), рус. си́дор ‘мяшок’ ад уласнага імя Сидор < Исидор, параўн. больш матываванае ўкр. аргат. мі́хась, міха́лок ‘мех, мяшок’. Збліжэнне з уласным імем другаснае; з ідыш seder ‘святочная ежа, якую ў першыя дзве ночы Пасхі (пэйсаха) бяруць з сабой’, што з с.-гебр. seder ‘парадак’, параўн. Штэрн, Wörterbuch, 206. Рускае слова, хутчэй за ўсё, з беларускага сідар ці ўкраінскага сідор.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

zadysponować

зак. czym распарадзіцца чым (аб чым); даць распараджэнне аб чым;

zadysponować obiad — распарадзіцца наконт абеду; заказаць (замовіць) абед;

zadysponować pieniędzmi — распарадзіцца грашыма

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)