аб’е́здзіцца, ‑дзіцца; зак.
Разм.
1. Прывыкнуць хадзіць у вупражы, пад сядлом (пра каня).
2. Ад язды стаць больш прыдатным; абкатацца, прыцерціся (пра машыны, агрэгаты і пад.).
3. Зрабіцца прыдатным для язды, абцерціся (пра дарогу).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
злубяне́ць, ‑ее; зак.
Разм. Стаць каляным, нягнуткім, як луб. Холад .. [Стась і Казімірыха] адчулі, калі ўжо беглі да Нежыхава, калі ўжо злубянела на іх вопратка і дрыготка заляскалі зубы. Сабаленка. Калашыны штаноў злубянелі, нібыта бляшаныя зрабіліся. Бялевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
закватарава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак.
Разм. Стаць на кватэру; пасяліцца. Спярша Кірыла Арлоўскі закватараваў у свайго брата Паўла. Паслядовіч. Круглоў часова закватараваў у Міхася Стралкова, з якім яны працавалі ў адным аддзеле рэдакцыі. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́струніцца, ‑ніцца; зак.
Разм. Стаць прама, выцягнуцца ў струнку. Выструніцца перад начальствам. □ Убачыўшы лейтэнанта, абодва [салдаты], не выпускаючы здабычы, выструніліся і прывіталі яго. Мележ. Перад Рыгорам раптам выструніўся адзін з новых камандзіраў падрыўных груп. Краўчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адме́рці, адамрэ; пр. адмёр, ‑мерла; зак.
Страціць жыццяздольнасці загінуць; стаць нежывым (пра часткі арганізма, расліны). Клеткі тканак адмерлі. Знізу сучкі на дрэве адмерлі. // перан. Страціць жыццяздольнасць; знікнуць (пра грамадскія з’явы, асаблівасці быту і пад.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адпрацава́цца, ‑цуюся, ‑цуешся, ‑чуецца; зак.
Скончыць працу. Там дзень, там два-тры, там за паўднёўку ўправіцца [Лейба Яхніч], з кажуха кажушок зробіць, з буркі світку. Адпрацуецца і пайшоў у другую вёску. Чарнышэвіч. // Стаць непрыдатным да працы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
акасцяне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
1. Стаць цвёрдым, як косць; ператварыцца ў косць.
2. Акалець, адубець, застыць (пра труп). // Страціць ад холаду гнуткасць, адчувальнасць; змерзнуць.
3. перан. Застыць у якіх‑н. формах, перастаць развівацца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
захмяле́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
Стаць п’яным; ап’янець. Пракоп шчыра зычыў дабра Шарупічам, усе тосты здаваліся яму важнымі, і ён крыху захмялеў. Карпаў. [Юзік] адзін выпіў усю гарэлку, з’еў цэлага селядца і парадкам захмялеў. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заясне́ць, ‑ее; зак.
1. Вылучыцца сваёй яснай афарбоўкай, паказацца (пра што‑н. яснае). Мост вырас, пашырэў. .. Рака схавалася і зноў заяснела. Мележ.
2. Пачаць яснець, стаць ясным. Пачала сохнуць зямля, і заяснела неба. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зго́рбіцца, ‑блюся, ‑бішся, ‑біцца; зак.
1. Зак. да горбіцца.
2. Стаць гарбатым, сутулаватым (ад старасці, хваробы і пад.). Выплакала Аксіння ў падушку свае прыгожыя вочы, згорбілася дачасна, без пары набіў валасы сярэбраны іней. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)