Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
На-быкі́ = рус.на нет (Мядзв.). Няясна. Магчыма, на бакі ’ўбок’ ад бок (фанетычна на бъкі́), як адхіленне ад нармальнага шляху; аднак параўн. польск.na psy pójść сапсавацца’, што дапускае існаванне падобнай мадэлі і ў беларускай мове, але сувязь з бык застаецца неабгрунтаванай.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Качарга́ ’жалезны прут, сагнуты на канцы, для перамешвання паліва ў печы, выграбання попелу і пад.’ (ТСБМ, БРС, Касп., Шат., Сцяшк. МГ, у Нас. ’драўляная крывуля’). Параўн. рус.кочерга́, укр.коче́рга, кучу́рга, польск.koczarga, дыял.koczerka. Марфалагічная будова слова вельмі спрэчная. Па адной версіі, утварэнне суфіксам *‑g‑ (як у рус.четверг) на базе такіх слоў, як рус.кочера́ ’сукаваты ствол’ (параўн. Фасмер, 2, 358; Фасмер, 4, 35, дзе абараняецца існаванне суф. *‑g; Слаўскі, 2, 322, дзе таксама дапускаецца магчымасць суфікса ‑ga). Некаторыя дапускаюць у якасці крыніцы гіпатэтычнае цюрк.*köčirga (Слаўскі, 2, там жа). Гл. яшчэ агляд у Трубачова, Эт. сл., 10. 105–106 (дзе падтрымліваецца існаванне суфікса ‑g‑).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
мі́стыка, ‑і, ДМ ‑тыцы, ж.
1. Рэлігійна-ідэалістычны погляд, які прызнае існаванне надпрыродных, таямнічых сіл і магчымасць зносін з імі чалавека.
2.перан.Разм. Нешта загадкавае, чаго нельга адразу зразумець, растлумачыць. Ждановіч расказваў Купалу пра новую пастаноўку «Раскіданага гнязда», у якой не будзе ні містыкі, ні сімволікі.Рамановіч.
[Ад грэч. mystikos — таямнічы.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
раздзяле́нне, ‑я, н.
Дзеяннепаводледзеясл. раздзяляць — раздзяліць (у 1–3 знач.); дзеяннеістанпаводледзеясл. раздзяляцца — раздзяліцца (у 1–4 знач.).
•••
Па раздзяленнях (ваен., спарт.) — аддзяляючы выкананне аднаго прыёма ад другога пэўным прамежкам часу.
Раздзяленне працы — працэс адасаблення розных відаў працоўнай дзейнасці, адначасовае існаванне розных відаў працы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Bestéhen
n -s
1) існава́нне
2) трыва́ласць
3) зда́ча (іспытаў)
4) насто́йванне (auf D – на чым-н.)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
саліпсі́зм
(ад лац. solus = адзін + ipse = сам)
форма суб’ектыўнага ідэалізму, якая прызнае адзінай рэальнасцю толькі свядомасць індывіда і адмаўляе існаванне аб’ектыўнай рэчаіснасці.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
бязбо́жнік, ‑а, м.
1. Чалавек, які не прызнае, адмаўляе бога, не верыць у яго існаванне; атэіст. Казалі, што.. [Ян] бязродны і бязбожнік. Не ходзіць у касцёл.Пестрак.
2.Уст., лаянк., пагард. Пра несумленнага, нахабнага чалавека. [Павал:] — Хоць ты і бацюшка, але я не пабаюся сказаць табе ў вочы — бязбожнік ты, мяцежнік.Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
bytność
bytnoś|ć
ж.
1. бытнасць; знаходжанне;
za — czyjej ~ci gdzie — калі хто быў дзе;
2.уст.існаванне
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
ГЕТЭРАСЕКСУА́ЛЬНАСЦЬ
(ад гетэра... + сексуальнасць),
палавая цяга да асоб процілеглага полу; асн. форма палавых адносін паміж людзьмі. Адпавядае галоўнай біял. мэце палавога жыцця — прадаўжэнню роду. У розныя часы некаторыя грамадствы дапускалі існаванне і інш. форм палавых кантактаў. Гл.Бісексуальнасць, Гомасексуалізм.