2.Рмн.‑пак. Кожная асобная дошчачка, з якіх складаюць бочку, дзежку, кадушку і пад. Стары Гарась, як і помніць Даша, заўсёды стругаў пад паветкай клёпкі, гулка грымеў на ўсе суседскія двары вочкамі і кубламі, наганяючы на іх то лазовыя, то арэхавыя абручы.Ракітны.Дзежка грымнулася аб зледзянелую сцежку, клёпкі са звонам рассыпаліся ва ўсе бакі.Дуброўскі.
•••
Клёпкі ў галаве не хапае (не стае)гл.хапаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ашо́мак ’мяккі качан капусты’ стаўб. (Жд.), ’непрабітны чалавек’ (капыл., Цыхун, вусн. паведамл.), ошу͡омок ’аб’едак, агрызак’ (КСТ). Ад шамаць ’шалясцець’, ’ціха есці’ як ашамотак (гл.) ад шаматаць; o (у͡о) на месцы а пад націскам у выніку аналогіі да слоў з заканамерным чаргаваннем о/а, параўн. астопак і стаптаць, охопак і ахапак ад хапі́ць, хапа́ць; відаць, выпадковае падабенства да крым.-тат.ašamak ’есці’.
Лкаць ’глытаць’ (Нас., Яруш.), польск.łkać ’плакаць; выдаваць, плачучы, кароткія гукі’, чэш.lkáti ’рыдаць, наракаць’, ’хапаць губамі паветра пры спякоце’, славац.lkať ’рыдаць’. Паўн.-слав.lъkati, параўн. літ.lùk! для абазначэння моцнага глытання, lùkinti ’прагна піць’, ст.-грэч.λύζω ’ікаю, плачу, трасуся’, ст.-ірл.slucim ’глытаць’, с.-в.-ням.sticken ’глытаць, плакаць’. І.‑е. *(s)leuk‑/*(s)leug‑ ’глытаць’. Гл. таксама локаць, лохнуць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Нага́баць, нагибаці ’знайсці, натрапіць’ (Федар. 2, 45), нагибаты ’знайсці, назбіраць’ (драг., Жыв. сл.), нагабиты ’нагнаць, спасцігнуць’ (Клім.), нагибаті ’сустрэць’ (беласт., Сл. ПЗБ). Ст.-бел.нагабати (накгабати) ’прыгнятаць’ (1388 г.) Булыка (Лекс. запазыч., 37) лічыць паланізмам, што пры наяўнасці зыходнай формы ў іншых славянскіх мовах цяжка давесці. Значэнне ’прыгнятаць’ выводзіцца з ’нападаць’ і узыходзіць да ’хапаць, браць’, характэрна для габиць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ста́чыць ‘задавальняць’ (Ласт.), ‘быць дастатковым’ (ТС), ста́ча ‘дастатак’ (Сл. рэг. лекс.). Рус.зах., паўд.ста́чить ‘хапаць, быць дастатковым’, польск.starczyć (з XV ст.), ст.-польск.staczyć, чэш.stačit, славац.stačiť ‘тс’. Паўн.-прасл.*statъčiti ‘быць дастатковым’ утворана ад прасл.*statъkъ ‘статак’ (Брукнер, 514; Фасмер, 3, 749; Голуб-Копечны, 348; Борысь, 575).
Стачы́ць ‘сцэджваць, зліваць рэшткі’, сто́чваць ‘тс’ (Нас.). Гл. тачыць3 ‘ліць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
clutch
I[klʌtʃ]1.
v.t.
1) хапа́ць
A drowning man will clutch a straw — Калі́ то́пісься, і за сало́міну схо́пісься
2) сьціска́ць, прыціска́ць да сябе́; хапа́ць
He clutched the ball and ran — Ён ухапі́ў мя́чык і пабе́г
2.
v.i.
хапа́цца, чапля́цца
3.
n.
1) хва́тка f., мо́цны сьці́ск; хапа́ньне n.
2) му́фта, счапле́ньне n.
•
- clutches
- in the clutch
II[klʌtʃ]
n.
1) я́йкі для вы́ваду
2) вы́вад -у m. (кураня́таў, гусяня́таў)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Тру́ша ‘няўдалы чалавек’ (воран., Сл. рэг. лекс.). Няясна. Магчыма, утворана пры дапамозе суф. ‑ша ад дзеяслова, блізкага да літ.trū́kti ‘не хапаць (некаму нечага)’, ‘трэскацца, разрывацца’.