Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
objective
[əbˈdʒektɪv]1.
n.
1) мэ́та f., імкне́ньне n.
2) Gram. уско́сны склонабо́ сло́ва ва ўско́сным скло́не
2.
adj.
1) мэ́тавы
an objective point — канчатко́вая мэ́та
2) аб’екты́ўны
3) бесстаро́нні
4) уско́сны
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Мяне́ — род. склон займ. я (Гарэц., ТСБМ). Укр.мене, ст.-рус.мене (рус.меня з XV ст., у якім ‑я ўзнікла пад уплывам р. скл. адз. л. асноў на ‑о — Сабалеўскі, Лекции, 186; Праабражэнскі (1, 524) бачыць кантамінацыю ст.-рус.мене і старой формы В. скл. мя < прасл.mę‑), славен.mène, серб.-харв.ме́не, макед., балг.мене, ст.-слав.мене. Прасл.mene, якому адпавядаюць ст.-прус.mennei, літ.manę̃s, ст.-інд.máma, авест.mana, ст.-перс.mām. І.‑е. *me (Міклашыч, 188; Бернекер, 2, 36; Голуб-Копечны, 227; Фасмер, 2, 599; Скок, 2, 405–406).
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Тым — слова, суадноснае са злучнікам чым, падкрэслівае большую ступень праяўлення прыкметы; састаўная частка складаных злучнікаў між тым, як; перад тым як; тым больш што; тым часам ‘тады’ і інш. (ТСБМ, ТС, Нас., Шат., Бяльк.). Творны склон займенніка той (< *tъ‑jь), старая аснова выводзіцца з *tŏ‑, якая перад суфіксам на зычны пашыралася элементам *‑ĭ‑ ; *‑ŏĭ‑ манафтангізавалася, утварыўшы ‑ě‑. Да займеннікавай асновы *tě‑ далучаўся канчатак іменнага скланення творнага склону *‑mь, што давала форму Тв. скл. *těmь; апошняя форма ў частцы дыялектаў праславянскай мовы змянілася на *tymь (пад уплывам форм займеннікаў мяккай разнавіднасці). Ст.-бел.тымъ адлюстроўвае ўплыў жывой гутарковай мовы і адзначана з XV ст. (Мова бел. пісьм., 153).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
us
[ʌs]
pron.
уско́сны склон ад we
1)
а) нас
He saw us — Ён нас ба́чыў
One of us — адзі́н з нас
б) to us — нам
в) with us — з на́мі, пры нас
Her mother lives with us — Яе́ ма́ці жыве́ з на́мі
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
przypadek
przypad|ek
м.
1. ~ku — выпадак; выпадковасць;
od ~ku do ~ku — ад выпадку да выпадку;
w każdym ~ku — у кожным выпадку, ва ўсякім разе;
2. ~ku/~ka грам.склон
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Астало́п ’дурань, тупіца, невук’ (БРС, Нас., Бяльк., Касп., Бір. дыс.). Рус.остоло́п ’тс’. Параўн. яшчэ стаяць асталопам ’стаяць аслупянеўшы’ (Нас., Бяльк.), асталопіна (Нас., Бяльк., Касп.). Ужо Даль слушна звязваў гэта слова з стоўб/стоўп ’слуп’, што прынялі Міклашыч, 321; Гараеў, 242. Пісаў пра гэта слова Сабалеўскі (РФВ, 64, 124; ЖМНП, 1897, № 7). Праабражэнскі (1, 665), Шахматаў (Очерк, 281) паяснялі другім паўнагалоссем рускую форму, а Карскі (1, 257) — беларускую, прыводзячы і бел.столап. Неадназначна рашаецца пытанне пра паходжанне a‑, а разам з тым і пра канкрэтную этымалогію слова. Праабражэнскі, Шанскі, (КЭСРЯ, 316) лічаць, што зыходнай была дзеяслоўная форма остол(о)пѣти ’аслупець’, адкуль бяссуфіксны назоўнік асталоп. Булахоўскі (Тр. ИРЯ, 1, 160) убачыў тут кантамінацыю стол(о)п і олух. Улічваючы наяўнасць у смаленскіх гаворках (Мат. Смал.) слова остолоп ’драўляны слуп у ёўні’, трэба, відаць, пагадзіцца з Фасмерам, 3, 165, які тлумачыў асталоп ’дурань’ як пераноснае ўжыванне слова, што азначала ’слуп’, і параўноўваў яго з полено, дубина, чурбан. У карысць такога тлумачэння сведчыць, відаць, і выраз асталопам, дзе творцы склон тлумачыцца як параўнальны (як асталоп). А‑ ў гэтым выпадку пратэтычнае, або прэфіксальнае (параўн. рус.остолпие ’капітэль’, ст.-рус.остълпление ’каланада’). Гл. стоўб.