згарну́ць, згарну́, зго́рнеш, зго́рне; згарні́; зго́рнуты; зак., што.
1. Скруціць, загінаючы краі; зрабіць скручваннем або загарнуць, закрыць.
Жанчына згарнула хустку.
З. газету.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пра расліны: закрыць, сціснуць (пялёсткі, лісце).
3. Зграбаючы, сабраць у адно месца (што-н. сыпкае).
З. збожжа ў кучу.
4. перан. Скараціць, зменшыць.
З. вытворчасць.
|| незак. зго́ртваць, -аю, -аеш, -ае; наз. зго́ртванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
згрэ́бці, зграбу́, зграбе́ш, зграбе́; зграбём, зграбяце́, зграбу́ць; згроб, згрэ́бла; зграбі́; згрэ́бены; зак.
1. што. Грабучы, сабраць у адно месца (што-н. сыпкае, рассыпістае).
З. сена.
З. вуголле ў кучу.
2. што. Грабучы, скінуць.
З. снег з даху.
3. каго-што. Хуткім махам, рухам узяць што-н. або з сілай схапіць, абхапіць каго-н. (разм.).
З. ў ахапак.
|| незак. зграба́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
Вы́правіць ’зрабіць правільным, ліквідаваць недахопы; адправіць, накіраваць, падрыхтаваць у дарогу’ (БРС, Яруш., КЭС, лаг.). Рус. вы́править, укр. ви́правити, польск. wyprawić ’адправіць, сабраць (у дарогу)’, славац. vypraviť ’тс’. Ад правіць у яго першапачатковым значэнні ’рабіць прамым’ (параўн. рус. править), якое ў сваю чаргу ад правы ’які мае быць’ (Шанскі, 1, В, 229). Сюды ж, відавочна, вы́правытыся ’здохнуць, выпруціцца’ (З нар. сл.), г. зн. ’зрабіцца прамым’; у семантычных адносінах параўн. выпруціцца, апруцянець.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пазлуча́ць 1, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
1. Злучыць, змацаваць усё, многае. Пазлучаць правады.
2. Устанавіць сувязь паміж усім, многім. Пазлучаць берагі мастамі.
3. Сабраць разам усё, многае.
пазлуча́ць 2, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго.
Злучыць для палавога акта ўсіх, многіх (пра жывёлу).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сто́ўпіць, ‑плю, ‑піш, ‑піць; зак., каго-што.
1. Сабраць у гурт. Стоўпіць кароў каля сажалкі.
2. Абл. Умясціць, утоўпіць. Хлопцы занеслі проста ў залу пяць мяшкоў арэхаў. Іх, шчыра кажучы, можна было стоўпіць і ў тры, але ж калі больш — неяк салідней. Дубоўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
courage [ˈkʌrɪdʒ] n. му́жнасць, хра́брасць, сме́ласць, адва́га;
unfaltering/unshaken courage непахі́сная му́жнасць;
master up/pluck up/summon up/take courage мужа́цца, сабра́ць усю́ сваю́ му́жнасць
♦
have the courage of one’s convictions мець грамадзя́нскую му́жнасць;
take one’s courage in both hands мабілізава́ць усю́ сваю́ му́жнасць
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
ляту́чка ж., в разн. знач. лету́чка;
по́бач з насценгазе́тай вісе́ла л. — ря́дом со стенгазе́той висе́ла лету́чка;
рамо́нтная л. — ремо́нтная лету́чка;
сабра́ць ~ку — собра́ть лету́чку;
~кі клёна — лету́чки клёна
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
пазвалака́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
Разм.
1. Звалачы, зняць адкуль‑н. усіх, многіх або ўсё, многае. [Настаўнік:] — Падпільноўваць трэба, а то пазвалакаюць [гарбузы] уночы са страхі. Чорны. Валуны пазвалакалі з поля трактарамі. Місько.
2. Сцягваючы, сабраць у адно месца ўсё, многае. Пазвалакаць галлё ў кучу.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ша́шачніца, ‑ы, ж.
1. Квадратная дошка з клеткамі двух колераў для гульні ў шашкі і шахматы.
2. Скрынка для захоўвання шашак, якая з’яўляецца звычайна і шашачнай дошкай. Сабраць шашкі ў шашачніцу.
3. Дзённы матыль з рыжай афарбоўкай крылаў і радамі чорных плям на іх.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шля́па, ‑ы, ж.
Разм. зневаж. Пра нерашучага, незнаходлівага, неэнергічнага чалавека. — Вы — шляпа, прапаршчык, да-с! Праўдзіва прыказка пра вас, І верна ўзяты вы на мушку, кавалер. Колас. [Лей:] — Прапалі чарцяжы... — Эх вы, шляпа! — кінуў берлінец. — У канторы аставалася шмат людзей, дзе яны? Усіх сабраць! Гурскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)