узнепако́іцца, ‑коюся, ‑коішся, ‑коіцца; зак.
Разм. Прыйсці ў трывожны стан; устрывожыцца, усхвалявацца. — Трэба ісці, — раптам узнепакоілася Тэкля. Калюга.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Прыдры́паць экспр. ’прыдыбаць, прыйсці з цяжкасцю’ (ТС). Прэфіксальнае ўтварэнне ад дры́паць разм. ’ісці, дробна і часта ступаючы’ (ТСБМ; у ЭСБМ адсутнічае), якое, безумоўна, узыходзіць да прасл. *dripati (ЭССЯ, 5, 115; тут падаецца адзначанае слоўнікам Байк. і Некр. дры́паць ’брудзіць падол’), параўн. адно са знач. чэш. drpačʼ ’дробненька хадзіць’, а таксама ўкр. придрі́патися ’прыйсці ў слату’. Гл. яшчэ ЕСУМ, 2, 128 (пад дри́пи).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
падурэ́ць, -э́ю, -э́еш, -э́е; зак. (разм.).
1. Дурэць некаторы час.
Няхай дзеці трохі падурэюць.
2. (1 і 2 ас. адз. не ўжыв.). Прыйсці ў стан адурэння — пра ўсіх, многіх.
Ад ацэтону ледзь не падурэлі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
засну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; зак.
Прыйсці ў стан сну.
Не з. ні на мінутку.
Прырода заснула зімовым сном.
З. навекі або вечным сном (перан.: памерці).
|| незак. засына́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
прачну́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ніся; зак.
1. Перастаць спаць, прабудзіцца.
Дзіця прачнулася рана.
У грудзях прачнулася нянавісць (перан.).
2. перан. Ажывіцца, прыйсці ў рух.
Вёска прачнулася.
|| незак. прачына́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
папрывалака́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што і чаго.
Разм. Прывалачы, прыцягнуць усё, многае. // Сілаю прымусіць прыйсці ўсіх, многіх.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паралізава́цца, ‑зуюся, ‑зуешся, ‑зуецца; зак. і незак.
1. Прыйсці (прыходзіць) у стан паралічу.
2. толькі незак. Зал. да паралізаваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прышыбава́ць, ‑бую, ‑буеш, ‑буе; зак.
Разм. Прыйсці хутка, спорнымі крокамі. [Аўдуля] неўзабаве прышыбавала з ночвамі. Лупсякоў. Дамоў [маці] прышыбавала подбегам. Кірэйчык.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Прыцо́паць экспр. ’прыйсці’ (ТС). Параўн. рус. урал. прицо́паться ’прычапіцца, прывязацца’; ’падысці, далучыцца’; ’накінуцца на ежу’. Прэфіксальны дзеяслоў гукапераймальнага характару (гл. цо́паць, цоп).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
наве́даць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., каго-што.
Пабываць дзе-н. у каго-н., прыйсці або прыехаць куды-н., да каго-н.
Н. родных.
Н. хворага.
|| незак. наве́дваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. наве́дванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)