го́днасць, ‑і, ж.
1. Неабходныя маральныя якасці чалавека, а таксама ўсведамленне гэтых якасцей. Высока трымаць годнасць савецкага чалавека.
2. Прыгоднасць. Тэрмін годнасці нітрагіну — 9 месяцаў. «Беларусь».
3. Званне. Надаць годнасць народнага пісьменніка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пераключы́ць, -ючу́, -ю́чыш, -ю́чыць; -ю́чаны; зак.
1. што. Змяніць (напрамак і сілу якой-н. энергіі, руху і пад.).
2. перан., каго-што. Надаць іншы напрамак чаму-н.; перавесці на новую работу, на новыя формы работ.
П. сваю ўвагу на іншы прадмет.
П. цэх на іншую вытворчасць.
|| незак. пераключа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. пераключэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
◎ Не́йдзе ’дзесьці; мусіць, мабыць’ (Янк. 1), ’няма дзе’ (Грыг., Растарг., Бяльк.), ’дзесьці; мусіць, мабыць; няма дзе’ (Нас.), нёйдзі ’тс’ (Мат. Маг.), нёйдзя ’кудысьці’ (Сл. ПЗБ), нёйдзе, нёйдзі ’дзесьці; кудысьці; няма дзе’, нёйдзека ’тс’ (ТС). Паводле Карскага, ‑ū‑(‑i̯‑) устаўлена паміж адмоўем і прыслоўем, каб надаць «плаўнасць» маўленню, параўн. веліж. нёйгдзе ’тс’, горац, чэрык. дайжа (< рус. даже ’нават’) і пад. (Карскі, 1, 305). Гл. нёгдзе, недзе.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вы́мачыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак., каго-што.
1. Зрабіць мокрым; абмачыць. Дождж вымачыў да ніткі.
2. Вытрымаць пэўны тэрмін у вадзе, спецыяльных растворах і пад., каб надаць патрэбную якасць. Вымачыць лён. Вымачыць селядзец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
áuswirken
1.
vt нада́ць фо́рму, апрацава́ць
2.
(sich)
(auf A) адбі́цца (на чым-н.); уплыва́ць (на што-н.)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
загартава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны; зак.
1. што. Надаць металічнаму вырабу большую цвёрдасць шляхам награвання і хуткага ахаладжэння.
2. перан. Зрабіць фізічна і маральна моцным, стойкім, вынослівым.
З. здароўе.
|| незак. загарто́ўваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. загарто́ўванне, -я, н. і загарто́ўка, -і, ДМ -ўцы, ж.
Чалавек атрымаў добрую загартоўку.
|| прым. загарто́вачны, -ая, -ае (да 1 знач.; спец.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
анго́б
(фр. engobe)
тонкі слой гліны, які наносіцца на паверхню керамічнага вырабу перад абпальваннем, каб згладзіць няроўнасці і надаць вырабу пэўны колер.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
асіндэто́н
(гр. asyndeton = бяззлучнікавасць)
стылістычны прыём, пры якім апускаюцца злучнікі паміж граматычна аднароднымі словамі і сказамі, каб надаць выказванню большую выразнасць, сцісласць.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
шлі́хта
(ням. Schlichte)
1) клейкі, ліпкі раствор, якім прамочваюць аснову тканіны, каб надаць ёй трываласць і гладкасць;
2) тое, што і штабель.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
нахілі́ць, ‑хілю, ‑хіліш, ‑хіліць; зак., што.
Надаць нахільнае становішча, пахіліць набок; нагнуць. Нахіліць слуп. Нахіліць вядро. Нахіліць галіны ўніз. □ Гулякоў скрыжаваў рукі на грудзях і нахіліў галаву. Кавалёў. Машыну падкінула і нахіліла набок. Новікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)