падпаве́тка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.
Тое, што і павець. Цётка з усімі трыма дочкамі трапала лён у падпаветцы. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
międlić
незак.
1. церці, трапаць (лён, каноплі);
2. разм. мяць;
3. мармытаць; мямліць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
вы́часацца 1, ‑чашацца; зак.
Стаць чыстым у выніку вычэсвання. Лён добра вычасаўся.
вы́часацца 2, ‑чашацца; зак.
Атрымацца ў выніку вычэсвання (пра вырабы з дрэва).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прапало́ць, ‑палю, ‑полеш, ‑поле; зак., што.
1. Ачысціць ад пустазелля. Прапалоць лён. Прапалоць грады.
2. і без дап. Палоць некаторы час. Прапалоць увесь дзень.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́трапаць сов.
1. (лён и т.п.) вы́трепать;
2. (колотя или вытряхивая, очистить) вы́колотить, вы́трясти
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
вытрэ́пваць несов.
1. (лён и т.п.) вытрёпывать;
2. (колотя или вытряхивая, очищать) выкола́чивать, вытря́хивать
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
Лу́шчык 1 ’лён-скакунец, самасейны лён, семя якога высыпалі ў купальскую ноч на магілу, каб выклікаць дождж’ (Уладз.; драг., КЭС). Да лу́шчыць (гл.). Матывацыя: лён адразу ж вылушчваўся, як толькі трохі паспяваў. Аналагічна ўтвораны лушчык ’лузан’ (ТС, віл., Сл. ПЗБ), а таксама лу́шчыкі ’расколатыя пруты, з якіх плялі кашы’ (паст., Сл. ПЗБ).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
уя́лавець, ‑ее; зак.
Разм. Зарасці пустазеллем, травой (пра зямлю, поле). За тры гады зямля ўялавела, але палянка вельмі прыдалася, каб на ёй слаць лён. Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Пераку́с ’трава, якая мае газоўкі ў выглядзе шчаціны’ (Нас.). Відаць, гэта ’зязюлін лён, Polytrichum’ (адносіцца да мохападобных). Параўн. польск. mech włoskowy, biały mech, szczotka, рус. кастр. перекусник ’перекус, кукушкин лён’. Да перакуса́ць < пера- і куса́ць (гл.). Магчыма, сюды ж пераку́с//крыва́ўніца ’зязюлін лён’ (Гарэц.). Можа, крываўнік (?), як і ў польск. мове: krwawnik, krwawnica — ’Achillea L.’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ляновішча ’месца, дзе расце лён’ (б.-каш., Мат. Гом.), н.-луж. lanowišćo ’тс’. Да лён (гл.). Суфікс ‑ov‑ сустракаецца таксама ў палес. льновіско ’тс’ і славац. ľanovisko ’поле, засеянае льном’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)