Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
gelégen
1.
part IIад líegen
*
2.
aзру́чны
zu ~er Zeit — у зру́чны [адпаве́дны] час
bin ich ~? — я не перашкаджа́ю?
3.
adv у час, своечасо́ва; дарэ́чы
kómmen wir ~? — мы не перашко́дзім?
es ist mir sehr darán ~ — гэ́та для мяне́ ве́льмі ва́жна
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
вы́карыстаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
Скарыстаць што‑н., ужыць у сваіх мэтах. Выкарыстаць адпачынак. Выкарыстаць зручны момант. □ Якаў радаваўся свайму вольнаму вечару, было жаданне як мага лепш выкарыстаць яго.Кулакоўскі.Свет для моладзі цяпер адкрыты, шырокі — чаму ж не выкарыстаць гэтую магчымасць?..Хадкевіч.// Знайсці прымяненне. Пакуль на поле не выехалі, прараб стараўся выкарыстаць кожнага цалінніка на будоўлі.Пальчэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вартава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; незак., каго-што.
1. Ахоўваць, сцерагчы каго‑, што‑н. Вартаваць грамадскае дабро. □ Вартуй свой край з усіх старон; Шануй, як скарб любімы.Глебка.
2. Падсцерагаць, чакаць з’яўлення каго‑, чаго‑н. Павярні ты направа, К гэтай сіняй вярбе: Прытаілася ў травах, Смерць вартуе цябе.Бялевіч.Рыбак не спіць, рыбак не дрэмле, А ўсё вартуе зручны час.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
erséhen
*vt
1) уба́чыць
daráus ist zu ~ — з гэ́тага віда́ць…
2) абіра́ць, выбіра́ць
den ríchtigen Áugenblick ~ — вы́чакаць зру́чны мо́мант
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
практы́чны, -ая, -ае.
1. Які мае адносіны да практыкі (у 1 знач.).
Практычныя вывады.
2. Які з’яўляецца прымяненнем ведаў на справе, на практыцы.
Практычнае навучанне.
3. Патрэбны для практыкі, які прывівае канкрэтныя навыкі, уменне.
Практычная школа акцёрскага майстэрства.
4. Які мае адносіны да жыццёвага вопыту, рэальных патрэбнасцей.
Нічога не разумець у практычным жыцці.
5. Дзелавіты, які ўмее разбірацца ў практычных, жыццёвых справах.
П. чалавек.
6. Выгадны, зручны ўсправе, эканомны.
П. метад.
7. Па сутнасці, на справе.
Практычна (прысл.) здаровы.
|| наз.практы́чнасць, -і, ж. (да 4—6 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
зя́ваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Разм. Шырока раскрываючы рот, хапаць паветра. Зяваць ротам.
зява́ць, ‑а́ю, ‑а́еш, ‑а́е; незак.
1. Міжвольна глыбока ўдыхаць паветра шырока раскрытым ротам (пры жаданні спаць, стоме і пад.); пазяхаць. Зяваць увесь вечар. □ [Паўлінка:] Нешта спаць як бы хочацца. (Зявае).Купала.
2. Быць няўважлівым, някемлівым; упускаць зручны выпадак. — Ну дык вось, браткі, пакуль у вёсцы такія парадкі, трэба не зяваць. Прыпасайце зброю.Федасеенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спадру́чны, ‑ая, ‑ае.
1. Такі, які падыходзіць; зручны. З трывогай убачыў [Даніла], што хоць і сапраўдны тут лес, але дроў спадручных няма.Кулакоўскі.Ён [Сымон] са скрыпкай неразлучны, Не спускае яе з рук, А ў час вольны і спадручны Граў і цешыўся хлапчук.Колас.
2.узнач.наз.спадру́чны, ‑ага, м. Памагаты. Ні .. [гардэробшчык], ні яго спадручны ў такой жа форме,.. ніхто не звярнуў на нас увагі.Шыловіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
opportún
1.
a своечасо́вы; спрыя́льны, зру́чны
etw. für ~ hálten* — лічы́ць што-н. магчы́мым [прыма́льным, дапушча́льным]
2.
adv своечасо́ва, дарэ́чы, у са́мы час
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
dojazd, ~u
м. праезд, пад’езд;
wygodny dojazd — зручны пад’езд;
szybki dojazd do centrum miasta — хуткі праезд да цэнтра горада
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)