працяга́ць сов., разг., в разн. знач. протаска́ть;

зіму́ п. бо́ты — зи́му протаска́ть сапоги́;

цэ́лы дзень мяшкі́ ~га́ў — це́лый день мешки́ протаска́л;

паўго́да ~га́лі яго́ па суда́х — полго́да протаска́ли его́ по суда́м

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

праляжа́ць сов.

1. (нек-рое время) пролежа́ть;

п. уве́сь дзень — пролежа́ть весь день;

п. до́ўгі час у бальні́цы — пролежа́ть до́лгое вре́мя в больни́це;

2. пролежа́ть; отлежа́ть;

п. бакі́ — пролежа́ть (отлежа́ть) бока́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Спас 1 ‘Збавіцель; адна з назваў Хрыста’, ‘назва кожнага з трох асенніх царкоўных свят’ (ТСБМ), ‘Спас, свята 6/19 жніўня’ (Шат., Сл. ПЗБ, Жыв. сл.), Спас ‘імя аднаго са святых’ (Пятк. 2, Федар. 4), іспас ‘свята’ (Сержп. Прымхі), спасі́цель ‘тс ’ (Ян.), сюды ж спа́саўка ‘пост перад Спасам’ (ТСБМ, Касп., Байк. і Некр., Скарбы, Ян., Сл. ПЗБ), ‘сорт груш (яблык), якія паспяваюць перад Спасам’ (ТСБМ), спа́соўка ‘тс’ (ТС), ‘двухтыднёвы прамежак часу перад і пасля Спаса’ (ТС), спасо́ўкі ‘восеньскія мухі’ (Сл. ПЗБ), ст.-бел. Спас ‘Збавіцель, Хрыстос’. Укр. Спас ‘Збавіцель’, спа́сівка ‘пост у канцы лета’, ‘сорт яблык (груш)’, рус. Спас ‘Збавіцель, Хрыстос’, адкуль Спа́сов день, стараж.-рус. Съпасовъ дьнь (6 жніўня); таксама рус. Спас ‘свята (6/19 жніўня). Ад ст.-слав. съпасъ < съпасти ‘берагчы, ратаваць’, стараж.-рус. съпасти ‘выратаваць’ < прасл. *pasti ‘пасвіць; берагчы’; гл. Фасмер 3, 732), які адзначае тут кальку грэч. σωτήρ ‘Збавіцель’. Гл. таксама ЕСУМ, 5, 366.

Спас 2 ‘ратунак, выратаванне’ (Жд. 3, Ян., Шатал., ТС). Скарочана з спасе́нне (спасе́нье) (ТС, Нас., Шат., Гарэц.) ад спасці́ ‘выратаваць’ (Сл. ПЗБ), што праз царкоўнаславянскую з ст.-слав. съпасти. Гл. папярэдняе слова.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Nihil est annis velocius (Ovidius)

Няма нічога больш хуткага, чым бег гадоў.

Нет ничего быстрее бега лет.

бел. Гэты свет, як макаў цвет: зранку расцвітае, да вечара ападае.

рус. Время не ждёт. Уплывают годы, как вешние воды. День да ночь ‒ сутки прочь, а всё к смерти поближе.

фр. Le temps passe (Время летит).

англ. Time flies (Время летит). One cannot put back the clock (Часы не повернуть вспять).

нем. Es flieht die Zeit (Время летит).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

калупа́цца несов., прям., перен., разг. копа́ться, ковыря́ться; колупа́ться;

к. на агаро́дзе — копа́ться (колупа́ться, ковыря́ться) в огоро́де;

уве́сь дзень ~па́ўся, а ра́ды не даў — весь день копа́лся (колупа́лся, ковыря́лся), а то́лку не доби́лся

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прапіса́ць сов., в разн. знач. прописа́ть;

п. кватара́нта — прописа́ть квартира́нта;

п. ляка́рства — прописа́ть лека́рство;

п. у газе́це — прописа́ть в газе́те;

уве́сь дзень ~са́ў — весь день прописа́л;

◊ п. і́жыцу — (каму) прописа́ть и́жицу (кому)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

я́сна нареч., в разн. знач. я́сно;

я. све́ціць со́нца — я́сно све́тит со́лнце;

мне ўсё я. — мне всё я́сно;

◊ ко́ратка і я. — ко́ротко и я́сно;

я. як бо́жы дзень — я́сно как бо́жий день

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

выходно́й

1. прил., в разн. знач. выхадны́;

выходно́й день выхадны́ дзень;

выходна́я оде́жда выхадно́е адзе́нне;

выходно́е посо́бие выхадна́я дапамо́га;

выходно́й трансформа́тор техн. выхадны́ трансфарма́тар;

выходны́е све́дения (да́нные) выхадны́я зве́сткі (да́дзеныя);

2. сущ. выхадны́, -но́га м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

приёмный в разн. знач. прыёмны;

приёмный день прыёмны дзень;

приёмный экза́мен прыёмны экза́мен (іспы́т);

приёмная ко́мната прыёмны пако́й;

приёмная коми́ссия прыёмная камі́сія;

приёмная ста́нция радио прыёмная ста́нцыя;

приёмный сын прыёмны сын;

приёмная мать прыёмная ма́ці.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

захадзі́цца сов.

1. разг. (устать от ходьбы) заходи́ться;

~дзі́ўся за дзень — заходи́лся за́ день;

2. захлопота́ть, засуети́ться;

гаспады́ня ~дзі́лася каля́ пе́чы — хозя́йка захлопота́ла о́коло пе́чки;

3. разг. (возникнуть) подня́ться;

~дзі́ўся ве́цер — подня́лся ве́тер

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)