паўпусты́ня, ‑і, ж.

Геаграфічная зона, якая па сваіх прыродных умовах з’яўляецца пераходнай паміж пустыняй і стэпам. Гэта быў не стэп, а хутчэй паўпустыня, дзе скрозь рэдкае травяное покрыва з палыну прасвечвала сухая глеба. Гавеман.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гле́істы, ‑ая, ‑ае.

1. Які змяшчае ў сабе многа глею; пакрыты глеем. Глеістая глеба. Глеістае дно ракі. □ Над вадою ў глеістых вірах Праплываюць карпы люстраныя. Караткевіч.

2. Абл. Вязкі. Былі гразкія, глеістыя дарогі. Скрыган.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

камяні́сты, ‑ая, ‑ае.

Пакрыты, усыпаны каменнем, з вялікай колькасцю камення. Камяністае поле. Камяністае дно. Камяністая глеба. □ Калёсы трасуцца па камяністай дарозе, барабаняць. Скрыган. Гліністая вуліца паволі спаўзала да ракі, дзе абрывалася высокім камяністым берагам. Ракітны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

глі́ністы Lehm-; léhmig, tónhaltig, léhmhaltig;

глі́ністы раство́р Lehmmörtel m -s, -;

глі́ністая гле́ба léhmiger Bóden, Léhmboden m -s, -böden

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

opoka

ж.

1. скала;

2. камяністая глеба;

3. перан. апора

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Мілюга́ ’малаўрадлівая глеба’ (полац., Яшк.). Паўкалька — балтызм, утвораная ад літ. mẽlynas ’сіні’, mė̃lis ’сінь’ паводле сінюга́ ’гліністая, падзолістая, неўрадлівая зямля’ (шальч., Сл. ПЗБ).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

саліфлю́кцыя

(ад лац. solum = глеба + fluctio = выцяканне)

спаўзанне ўвільготненых гліністых і пылаватых грунтаў грунтоў па схілах у працэсе іх прамярзання і адтавання.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Суглі́нак ’глініста-пясчаная глеба’ (ТСБМ, Некр. і Байк.). Параўн. укр. су́глинок, рус. сугли́нок, для якіх Трубачоў (Этногенез₂, 457) узнаўляе прасл. *sǫglinъkъ. Гл. су- і гліна.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Падзо́л ’бедная солямі глеба шэравата-белага колеру’ (ТСБМ), падзо́ла (Касп.), падзо́лле (Бяльк.), падзо́ліца, падзо́ль (Сл. ПЗБ), падзо́ліца (Мат. Гом.) ’тс’. Да зала (гл.) па колеру глебы.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

гразь, -і́, ж.

1. Размяклая ад вады глеба.

На агародзе г.

2. Бруд, нечыстоты.

На падлозе г.

3. перан. Пра амаральнасць, нячэснасць, што-н. ганебнае, нізкае.

◊

Змяшаць з граззю каго (разм., неадабр.) — груба аблаяць, зняважыць, зняславіць.

Не ўдарыць тварам у гразь (разм., адабр.) — паказаць сябе як найлепш.

Як гразі чаго (разм.) — вельмі многа.

Грыбоў сёлета як гразі.

|| прым. гра́зевы, -ая, -ае (да 1 знач.).

Г. паток.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)