паадціра́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Адцерці ўсё, многае. Паадціраць плямы. // Вярнуць адчувальнасць трэннем. Паўзіраўшыся, міжволі пацягнуўся рукою да вушэй — пасля таго, як ён [Алесь] іх ледзь паадціраў снегам, вушы раз за разам зацягваліся свежымі струпамі і не пераставалі свярбець. Летка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
nadstawiać
незак. надстаўляць, надточваць;
nadstawiać głowy — падстаўляць галаву; рызыкаваць галавой;
nadstawiać uszu — настаўляць вушы; прыслухоўвацца
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
zadłużyć się
зак. завінаваціцца; нарабіць даўгоў;
zadłużyć się po uszy — ўлезці па вушы ў даўгі
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Röte
f -
1) чы́рвань
2) румя́нец;
ihm stieg die ~ ins Gesícht [bis in die Háarwurzeln] ён пачырване́ў па са́мыя ву́шы [да са́мых вушэ́й]
3) за́рыва
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
hérholen
vt прыне́сці, даста́віць (што-н.), прыве́сці (каго-н.)
◊ das ist zu weit hérgeholt — ≅ гэ́та прыця́гнута за ву́шы
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
attune
[əˈtu:n]
1.
v.t.
настро́йваць, ла́дзіць, прыво́дзіць у сугу́чнасьць
2.
v.i.
прыстасо́ўвацца
Ears attune to the noise of a big city — Ву́шы прыстасо́ўваюцца да шу́му вялікага го́раду
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Camelus desiderans cornua, etiam aures perdidit
Вярблюд, імкнучыся набыць рогі, страціў нават вушы.
Верблюд, стремясь приобрести рога, утратил даже уши.
бел. Хто многа жадае, той нічога не мае. Не ганіся за вялікім, бо і малое згубіш.
рус. Много желать, добра не видать. За большим погонишься, малое потеряешь. Погнался за ломтём, без крохи остался. Лишнего пожелаешь, и последнее потеряешь.
фр. A vouloir trop on obtient peu (Желаешь много ‒ получишь мало).
англ. Leave well alone (Оставь добро в покое).
нем. Wer alles will gewinnen, dem alles wird zerrinnen (Кто хочет всё получить, у того всё исчезнет).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
zadłużony
абцяжараны даўгамі; які завінаваціўся (нарабіў даўгоў);
jeśtem zadłużony po uszy — я ў даўгах па вушы
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
адзвані́ць, ‑званю, ‑звоніш, ‑звоніць; зак.
1. што. Адзначыць што‑н. звонам; празваніць. На сцяне гадзіннік адзваніў дванаццаць. Галавач.
2. без дап. Кончыць званіць. Даўно адзванілі ў царкве — адпраўлялася праваслаўная імша. Чорны.
•••
Вушы адзваніць — надакучыць просьбай, гутаркай каму‑н., доўга і настойліва прасіць каго‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падтулі́ць, ‑тулю, ‑туліш, ‑туліць; зак., што.
Падагнуць, падкурчыць пад сябе або прыціснуць да сябе (ногі, калені і пад.). Сабака заенчыў, падтуліў хвост і кінуўся наўцёкі. Чорны. Убачыўшы мяне, конь нахмыліўся, падтуліў вушы. Дамашэвіч.
•••
Падтуліць хвост — спалохаўшыся вынікаў сваіх паводзін, учынкаў і пад., стаць больш асцярожным.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)