даці́снуцца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; зак.
Разм. Ціснучыся, праціскаючыся, дабрацца да каго‑н., да якога‑н. месца. Толькі [Гарбуз] даціснуўся да .. [дзвярэй], пацягнуў за клямку, як зараз нехта закрычаў: — Куды не ў чаргу прэшся. Чарот.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
драбнале́ссе, ‑я, н.
Дробны, невысокі лес. Ельнік спачатку радзеў, потым яго трохі змяніла бярозавае драбналессе. Брыль. На некалькі дзесяткаў вёрст вакол не было ніводнай вёскі — скрозь адны толькі балоты, парослыя драбналессем. Аляхновіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дрэвасто́й, ‑ю, м., зб.
Сукупнасць дрэў, якія ўтвараюць лес або ўчастак лесу. Цяпер дуб сустракаецца.. [у Падмаскоўі] уперамешку з елкай, бярозай, ліпай і сасной або сам удзельнічае ў дрэвастоі толькі як невялікі прымешак. Гавеман.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
жалязня́к 1, жалезняку, м. (толькі з азначэннем).
Жалезная руда. Буры жалязняк. Чырвоны жалязняк. Магнітны жалязняк.
жалязня́к 2, жалезняка, м.
Абл. Рыдлёўка. — Поле сваё яна жалезняком ускапала? Ускапала... Зямлянку сабе зрабіла? Зрабіла... Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
іеро́гліф, ‑а, м.
1. Фігурны знак у сістэме ідэаграфічнага пісьма, які абазначае цэлае паняцце, склад або гук. Кітайскія іерогліфы. Егіпецкія іерогліфы.
2. толькі мн.; перан. (іеро́гліфы, ‑аў). Пра незразумелае пісьмо, неразборлівы почырк.
[Ад грэч. hieros — свяшчэнны і glyphe — разьба.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
і́хні, ‑яя, ‑яе; займ. прыналежны.
Які належыць ім. Сярод нас, хлопцаў, былі і дзяўчаты. Іхняй смеласці і рашучасці можна было толькі зайздросціць. «Маладосць». Абганяе музыкаў саміх Пра цымбалы пра іхнія слых. Куляшоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
куга́каць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Разм.
1. Плакаць (пра грудное дзіця). Кухня даўно супакоілася, і толькі цяпер кугакае дзіця. Колас.
2. Крычаць (пра саву). Дзесь воддаль у Пушчы кугакалі, пераклікаючыся, совы. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ле́цейка, ‑а, н.
Нар.-паэт. і ласк. да лета. — Жураўлі, унучак, адлятаюць ад нас, — гаворыць .. [бабка]. — Лета замыкаюць. Хутка лецейка ключы бабулі Зіме перадасць. Даніленка. [Агей:] — Толькі лецейка адно пачакайце, тады ўсё выплачу. Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наапа́шкі, прысл.
Накінуўшы на плечы, не прадзяваючы рук у рукавы. Выйшаў бацька. Пінжак наапашкі, босы. Няхай. Богдан, як толькі ўбачыў Варанецкага, рухам плячэй паправіў пакінуты наапашкі картовы шарачок і пайшоў насустрач. Дуброўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
навабра́нец, ‑нца, м.
Той, хто нядаўна, толькі што прызваны на ваенную службу. Навабранцы з заводаў і сёлаў У Чырвоную гвардыю йшлі. Прыходзька. Мы ўжо даўно не навабранцы, Мы памужнелі ў баях. Калачынскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)