макулату́ра, -ы, ж.

1. Непрыгодная папера, кнігі і інш., прызначаныя для перапрацоўкі.

2. перан. Бяздарныя, не маючыя вартасці літаратурныя творы.

|| прым. макулату́рны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

мацёры, -ая, -ае.

1. Сталы, поўны сіл (пра жывёлу).

М. воўк.

2. перан. Вопытны; непапраўны, закаранелы.

М. шпіён.

М. бюракрат.

|| наз. мацёрасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сту́заць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., каго (што).

1. Затузаць, зацягаць.

С. каня.

2. перан. Давесці да хворага, нервовага стану, змучыць.

Хвароба стузала чалавека.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

арда́

(цюрк. ordu)

1) дзяржава, саюз плямён у старажытных цюркскіх народаў (напр. Залатая а.);

2) цюркскае войска, якое ўрывалася ў межы Стараж. Русі;

3) перан. полчышчы азвярэлых варожых войск;

4) перан. шумны неарганізаваны натоўп.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

адары́ць, адару, адорыш, адорыць; зак., каго.

1. Тое, што і абдарыць. І [зямля] адарыла пладамі багатымі Працавітыя рукі шчаслівых людзей. Грахоўскі. / у перан. ужыв. Дзяўчына адарыла мяне цёплай усмешкай. Даніленка.

2. перан. Багата надзяліць якімі‑н. якасцямі, здольнасцямі, уласцівасцямі. Прырода адарыла яго паэтычным талентам.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

хва́ткі, ‑ая, ‑ае.

Разм. Які спрытна, учэпіста хапае, схоплівае што‑н. Хваткія рукі. / у перан. ужыв. Зрэдку сустракаліся нізкарослыя дубкі, кучаравілася хваткая шыпшына, расшытая аранжавымі ягадамі. Караткевіч. // перан. Спрытны, кемлівы. Кожны з нас бадзёры, упарты, хваткі, Мы яшчэ не зведалі тугі. Прануза.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гарпаго́н

(фр. garpagon, ад Garpagon = імя персанажа камедыі Ж.-Б. Мальера «Скупы»)

перан. скнара.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

гіпербарэ́і

(гр. hyperboreos = які жыве за Барэем, на Крайняй Поўначы)

перан. жыхары Крайняй Поўначы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

імпатэ́нцыя

(лац. impotentia = слабасць, бяссілле)

1) палавое бяссілле;

2) перан. няздольнасць да творчай дзейнасці.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

катава́ць

(польск. katować)

1) моцна біць, мучыць на допыце;

2) перан. дакараць, прымушаць пакутаваць.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)