(н.-лац. maclura, ад Maclur = прозвішча амер. вучонага)
дрэвасям. тутавых, пашыранае ў Паўн. Амерыцы; дае аранжавую фарбу; на Беларусі вырошчваецца як дэкаратыўнае.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
эбані́т
(англ. ebonite, ад гр. ebenos = чорнае дрэва)
цвёрдае чорнае рэчыва з вулканізаваных каўчукавых сумесей, якое ўжываецца як ізаляцыйны матэрыял і для іншых мэт.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
Holz
n -es, Hölzer
1) дрэ́ва, драўні́на, дро́вы
aus ánderem ~(e) geschnítten [geschnítzt] sein — быць чалаве́кам і́ншага скла́ду
2) лес
~ fällen [háuen] — сячы́ лес
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
ву́галь, ‑ю; мн. вуглі́, ‑ёў і вугалі́, ‑ёў; м.
1.(мн.вуглі́). Цвёрдае гаручае выкапнёвае рэчыва арганічнага паходжання. Каменны вугаль. Буры вугаль.
2.(мн.вуглі́ і вугалі́). Рэшткі няпоўнага згарання драўніны; кавалак абгарэлага дрэва. Драўняны вугаль.// Матэрыял для малявання. Маляваць вугалем.
•••
Белы вугаль — рухаючая сіла вады.
Блакітны вугаль — рухаючая сіла ветру.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дзеравя́ны, ‑ая, ‑ае.
Разм.
1. Зроблены з дрэва; драўляны. Дзеравяны ложак, прыбраны сціпла і чыста, прытуліўся да акна.Мурашка.Пад самаю паліцаю, ля сцяны па ўслончыку, стаіць дзеравянае вядро з вадою.Сабаленка.
2.перан. Нерухомы, нежывы. Дзеравяны твар.// Невыразны, бясстрасны. — Ну на табе! Кахаю!.. — вымармытаў я глухім дзеравяным голасам.Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
папяро́чны, ‑ая, ‑ае.
Які праходзіць, размяшчаецца ўпоперак чаго‑н.; проціл. падоўжны. Узышоўшы на другі паверх, наведвальнікі траплялі ў папярочны шырокі калідор, дзе размяшчалася гардэробная.Машара.З году ў год ствол дрэва таўсцее, на ім як бы нарастаюць чахлы. Гэтыя чахлы ў выглядзе кольцаў добра відаць на папярочным зрэзе бервяна.Штыхаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́вернуцца, -нуся, -нешся, -нецца; -ніся; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Раскалываўшыся, выпасці, упасці.
Ад моцнага ветру вывернулася дрэва.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Вывіхнуцца (разм.).
Рука вывернулася ў плячы.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Перавярнуцца ўнутраным бокам наверх.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ружо́вы, -ая, -ае.
1. Светла-чырвоны.
Р. колер.
Ружовыя шчокі (румяныя). Ружовая кофта.
2.перан. Нічым не азмрочаны, радасны, светлы (разм.).
Ружовыя мары.
3. Ружовае дрэва — драўніна некаторых трапічных дрэў, афарбаваная ў ружовы колер.
◊
Праз ружовыя акуляры глядзецьна каго-што (неадабр.) — уяўляць усё ў прыемным выглядзе, глядзець на ўсё жыццярадасна, не заўважаючы дрэннага.
У ружовым святле бачыцькаго-што — тое, што і праз ружовыя акуляры глядзець.
|| наз.ружо́васць, -і, ж. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Абля́к ’дробная плотка’ (Крыв.). Абляк (антрапонім). Параўн. рус.обляк ’тоўстае дзіця’, польск.oblak ’кавалак дрэва, калода, кругляк’. Тады ўсе гэтыя словы паходзяць ад. прасл.obьlъ, гл. Бірыла БА, 2, 15.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Ла́зы ’лесвіца, прыстасаванне для лазання (пад’ёму) на дрэва, каб глядзець пчол’ (Сцяшк., Інстр. I, Мат. Гом.), магчыма, рус.лазы ’прыстасаванне на дрэве для падпільноўвання мядзведзя’ — pluralia tantum ад лаз (гл.).