(н. 11.1.1938, г.п. Малочнае Валагодскай вобл., Расія),
бел. вучоны ў галіне радыётэхнікі і электронікі. Канд.тэхн.н. (1967), праф. (1991). Скончыў Мінскае вышэйшае інж. радыётэхн. вучылішча ППА (1959), дзе і працаваў (у 1987—90 нач. кафедры). З 1998 у Ін-це сучасных ведаў. Навук працы па радыётэхніцы, спосабах вымярэння адлегласцей у радыёлакацыі.
Тв.:
Применсние аппарата структурных функций при построении систем антоматической подстройки частоты (разам з У.В.Акімцавым) // Изв. вузов. Радиоэлектроника. 1987. Т. 30, № 1.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
по́бач,
1.прысл. Адзін каля аднаго, па суседству. Тут будзе камендатура. А вы займайце дамы побач.Якімовіч.Ідуць яны разам, побач. Апанас час ад часу на сына паглядае.Кавалёў.Тут, побач за павароткай, быў урачэбны кабінет.Мележ.
2.прыназ.зР. Спалучэнне з прыназоўнікам «побач» выражае прасторавыя адносіны і ўказвае на размяшчэнне блізка каля каго‑, чаго‑н., поруч з кім‑, чым‑н. Ідзе Сцёпка, дзе чыгункаю па шпалах, а дзе вузенькаю сцежкаю, што павіваецца па хібах насыпу побач чыгункі.Колас.Жанчына ішла побач воза.Чорны.Пругкія Рыгоравы рукі здрыгануліся ад штуршка, але ён не выпусціў лемяша з зямлі, а роўнаю струною накіраваў яго побач суседняе баразны.Гартны.Мароз і Сонца. Побач іх Вецер з Хмаркай удваіх.Дубоўка.
•••
Побач з (са) (узнач.прыназ.зТ) — а) зусім блізка ля каго‑, чаго‑н. Малады алешнік воддаль, побач з ім — чарот зялёны.Пушча.Хата дзеда Антона была побач са школай.Капусцін.І Ганька стараецца ісці з Шарай побач.Васілевіч; б) адначасова з чым‑н., разам з чым‑н. Побач з працай над дыялекталагічным атласам праводзілася манаграфічнае апісанне і вывучэнне беларускіх дыялектаў.Суднік.
Побач ля (узнач.прыназ.зР) — недалёка ад каго‑, чаго‑н., каля каго‑, чаго‑н. Побач ля Камуны паўсталі саўгасы.Купала.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мяне́ так ~ры́лі, што я забы́ўся пра ся́бра — меня́ так заговори́ли, что я забы́л о дру́ге;
2. (воздействовать заговором) заговори́ть;
з. ад хваро́бы — заговори́ть от боле́зни
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
cling
[klɪŋ]
v. clung, clinging
1) прыліпа́ць, прычапля́цца, прыстава́ць
The boy clung to his mother — Хло́пчык прылі́п да ма́ці
2) трыма́цца, быць ве́рным
to cling together — трыма́цца ра́зам
to cling to one’s beliefs — застава́цца ве́рным сабе́, трыма́цца сваі́х пагля́даў
3) хілі́цца, тулі́цца да каго́
4) чапля́цца; мо́цна трыма́цца чаго́, лі́пнуць
to cling to hope — пе́сьціць надзе́ю
5) застава́цца ў па́мяці (пра сло́вы)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
huddle
[ˈhʌdəl]1.
v.i.
1) ці́скацца, ці́снуцца, то́ўпіцца, зьбіва́цца ў ку́чу
2) informal патае́мна ве́сьці нара́ды
2.
v.t.
1) скіда́ць абы-я́к, уклада́ць ра́зам, уціска́ць
2) скру́чвацца ў клубо́к (як кот); ку́рчыцца
3) насьпе́х канча́ць (перамо́вы)
to huddle on — нацягну́ць на сябе́ во́пратку абы-я́к, насьпе́х
3.
n.
1) бязла́дная, хааты́чная ку́ча; ма́са f., нато́ўп -у m.
2) вялі́кі пасьпе́х
3) informal патае́мная нара́да
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
меда́ль, ‑я, м.
Знак пераважна ў выглядзе металічнага кружка з якім‑н. рэльефным адбіткам і надпісам для ўзнагароды за асаблівыя заслугі, баявыя і працоўныя подзвігі. Медаль «За адвагу». Медаль «За працоўную доблесць». □ Тры стужкі — адзнакі аб раненнях, ордэны і медалі на гімнасцёрцы самі сабой сведчылі аб .. шляху [Паходні] ў гады вайны.Хадкевіч.// Падобны знак, які выдаецца за выдатныя поспехі ў вучобе або пераможцам конкурсаў, спаборніцтваў. Залаты алімпійскі медаль. □ Уладзімір Ільіч ганарыўся залатым медалём, які ён атрымаў разам з атэстатам сталасці.Чарнышэвіч.// Падобны знак, выпушчаны ў памяць аб якой‑н. гістарычнай падзеі або ў гонар выдатнага дзеяча.
•••
Адваротны бок медалягл. бок.
[Фр. médaille.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паку́та, ‑ы, ДМ ‑куце, ж.
Вялікая фізічная або душэўная мука; мучэнне. Часам.. дзверы вагона адчыняліся, і людзі маглі ступіць на зямлю, выпіць пэўную порцыю вады, атрымаць кавалачак дрэннага хлеба, глытнуць свежага паветра. А потым зноў бясконцыя пакуты...Маўр.Рэўнасць.. [Сцяпана] нарадзілася разам з каханнем, і гэтыя пачуцці-блізняты па чарзе то натхнялі яго, то прычынялі пакуту.Дуброўскі.//узнач.вык. Аб чым‑н. вельмі цяжкім, пакутлівым. — Ну ж і балота! вось атрута, То не работа мне — пакута: Ступіў два крокі і спыняйся.Колас.// Аб выяўленні пакутлівых адчуванняў. Наталля Пятроўна сядзела, сціскаючы скроні далонямі, і на твары яе была пакута.Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пагна́цца, ‑ганюся, ‑гонішся, ‑гоніцца; зак.
1.закім-чым. Кінуцца наўздагон з намерам дагнаць. Пагнацца за машынай. Пагнацца за злодзеем. □ Саўка напэўна ўцёк бы, калі б за ім не пагналіся разам з гаспадарамі сабакі.Колас.
2.зачым. Пачаць дамагацца чаго‑н. (з адценнем асуджэння). Пагнацца за славай. □ [Дзіміна:] — Пагналіся за эканоміяй і, мусіць, нечага не дагледзелі.Карпаў.//закім-чым, накаго-што. Паквапіцца на каго‑, што‑н., спакусіцца кім‑, чым‑н. Пагнацца на багацце. □ Усім узяў [Юзік]: і розумам, і ростам, і прыгажосцю. Не дзіўна, што і Люба пагналася за ім.Васілевіч.
•••
Пагнацца за двума зайцамі — старацца зрабіць дзве розныя работы адначасова.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
напала́м, прысл.
Разм.
1. На дзве прыблізна роўныя палавіны; надвае. Зламацца напалам. Падзяліць напалам. □ Сама вялікая шаша рэжа гэтае месца напалам.Чорны.Кандрат паклаў разламаную напалам бульбіну і прыліп тварам да шыбы.Галавач.
2. У роўнай долі, на паях з кім‑н. Наймаць пакой напалам.//перан. Перажываць што‑н. разам. Ішлі на ўсход шляхамі белымі, Дзялілі напалам бяду.Панчанка.
3. Удвая. Рыгорка разарваў канверт і выняў адтуль складзены напалам лісток.Краўчанка.
4. Напалавіну, у сумесі з чым‑н. Мы пяклі праснакі Напалам з лебядою І чакалі вясны, Каб адтала кара.Броўка.Па абодва бакі дарогі стаяла няскошаная, напалам з цімафееўкай канюшына.Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
партнёр, ‑а, м.
Удзельнік якой‑н. гульні, размовы і пад. Твары партнёраў, рэзка змененыя прагавітасцю да грошай, яшчэ больш павялічвалі непрыемнае адчуванне.Колас.Пачутыя навіны так уразілі Клопікава, што ён адразу.. забыўся і на варожую пешку і на свайго партнёра.Лынькоў.// Той, хто разам з кім‑н. прымае ўдзел у тэатральных спектаклях, спартыўных гульнях, танцах і пад. На гэты раз Рыгорка адразу пачуў падказку, радасна ўскінуў галаву і на ўсю залу грымнуў свайму збянтэжанаму партнёру: «Не так!»Краўчанка.Танцавала Зіна лёгка папярэджваючы кожны рух партнёра.Шыцік.// Кампаньён у якой‑н. справе. Савецкі Саюз — буйнейшы гандлёвы партнёр Балгарыі.«Звязда».
[Фр. partenaire.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)