◎ Прэ́шлы, прэйшлы ’былы, ранейшы; мінулы’ (Нас.; шчуч., З нар. сл.). З польск. przeszły ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Псю́рыць ’гнаць’, прыпсюрыць ’прыгнаць’ (дзярж., Нар. сл.). Утварэнне на базе *псюр < польск. psiurz ’псяр’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пірхе́кала (пірхекьла) ’той, хто часта кашляе, прастуджваецца’ (міёр., З нар. сл.). Да перхаць? (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ру́чно ’з рук у рукі, асабіста’ (драгіч., З нар. сл.), ’уручную’ (ТС). Гл. рука.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Самяшы́на ’перхаць’ (кіраў., Нар. сл.). Дэрыват ад дыял. *самяша́ць ’змяшаць’ < мяшаць з суф. ‑іна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Струсі́ць ‘стрэсці’, струсну́ць ‘страсянуць’ (ТС), сюды ж струхну́цца ‘страсянуцца’ (Нар. Гом.). Да трусі́ць, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Стусме́ць ‘змарнець, паблякнуць’ (слаўг., Нар. словатв.), ‘пахудзець ад гора’ (Юрч. Сін.). Да тускнець, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
*Суні́з, суні́с ’кажух з буркай’ (мядз., Нар. сл.). Да ніз (гл.); параўн. снізак (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Капо́т 1 ’капота, верхняе адзенне’ (мсцісл. Бяльк.), капота ’верхняе (святочнае) адзенне’ (Шат., Шпіл.; паўд.-усх., КЭС), ’род верхняга адзення’ (Гарэц., Бес.); ’жакет, фуфайка, халат’ (астр., смарг.), раг., паст. (Сл. паўн.-зах.), ’плашч з даматканага сукна’ (Сцяц., зэльв.), ’доўгая верхняя мужчынская вопратка з даматканага сукна’ (Сцяшк.), ’шляхецкі шарак з металічнымі гузікамі’ (гродз. Нар. сл.), ’кароткае самаробнае і паношанае верхняе адзенне’ (клец. Нар. лекс.), ’дзіцячае або жаночае адзенне накшталт паліто’ (дзярж., Нар. сл.), ’сукенка з рукавамі’ (ст.-дар., Нар. сл., ТСБМ), капот ’тс’ (браг. З нар. сл.), драг. ’сукенка для дзіцяці’ (Сл. паўн.-зах.). З франц. capote ’плашч з капюшонам’, ’жаночы капялюш’ праз польск. мову, у якой існуе з XVII ст. (Слаўскі, 2, 58–59). Параўн. ка́па (гл.). Форма капот, відавочна, з рус. капот ’жаночы халат’.
Капо́т 2 ’адкідная металічная накрыўка ў машынах’ (ТСБМ) — культурнае слова з пач. XX ст., запазычанае, відаць, з рус. капот ’тс’, якое з франц. capot.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)