Verbum

узбі́цца, узаб’ю́ся, узаб’е́шся, узаб’е́цца; узаб’ёмся, узаб’яце́ся, узаб’ю́цца; узбі́ўся, -бі́лася; узбі́ся; зак.

1. на каго-што. Нечакана наскочыць, наткнуцца на каго-, што-н., сутыкнуцца з кім-, чым-н. непажаданым.

У. на камень.

У. на засаду.

2. на што. Натрапіць, напасці на што-н. (разм.).

У. на пашу.

У. на капейку (перан.: разжыцца на грошы; разм.).

3. на каго-што. Узабрацца наверх, насесці, налезці на каго-, што-н. (разм.).

У. з бруднымі нагамі на лаўку.

|| незак. узбіва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

зме́раць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., каго-што.

Вызначыць якой-н. мерай велічыню чаго-н.

З. глыбіню вадаёма.

З. тэмпературу.

З. вокам (перан.: уважліва аглядаць каго-н., нібы ацэньваючы).

|| незак. змяра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

інтрыгава́ць, -гу́ю, -гу́еш, -гу́е; -гу́й; незак.

1. супраць каго-чаго. Весці інтрыгі (у 1 знач.).

2. каго (што). Узбуджаць цікавасць чым-н. загадкавым, таямнічым.

|| зак. заінтрыгава́ць, -гу́ю, -гу́еш, -гу́е; -гу́й; -гава́ны (да 2 знач.).

паважа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.

1. каго-што. Адносіцца з павагай да каго-, чаго-н.

П. старэйшых.

П. чужую думку.

Прымусіць сябе п.

2. што. Любіць, цаніць што-н.

П. тэатральнае мастацтва.

П. рыбалку.

меч, мяча́, мн. мячы́, мячо́ў, м.

Старадаўняя халодная зброя, падобная на вялікі нож, востры з абодвух бакоў.

◊

Падняць меч на каго-н. — пачаць вайну, пайсці супраць каго-н.

Скрыжаваць мячы — пачаць паядынак, бой, спрэчку.

засакрэ́ціць, -э́чу, -э́ціш, -э́ціць; -э́чаны; зак.

1. каго-што. Зрабіць сакрэтным, недаступным для агульнага карыстання, азнаямлення і пад.

З. вынаходства.

2. каго (што). Дапусціць да сакрэтнай работы.

З. супрацоўніка.

|| незак. засакрэ́чваць, -аю, -аеш, -ае.

вы́блытаць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак.

1. каго-што. Разблытаўшы, выняць, вызваліць.

В. птушку з сіла.

2. перан., каго. Памагчы выйсці з цяжкага становішча (разм.).

В. з небяспечнай справы.

|| незак. выблы́тваць, -аю, -аеш, -ае.

вы́вудзіць, -джу, -дзіш, -дзіць; -джаны; зак., каго-што.

1. Вылавіць вудай.

В. шчупака.

2. перан. Выведаць, здабыць што-н. хітрыкамі, падманам (разм.).

В. сакрэты.

В. грошы ў каго-н.

|| незак. выву́джваць, -аю, -аеш, -ае.

абпраме́ніць, -ню, -ніш, -ніць; -нены; зак., каго-што.

Накіраваць на каго-, што-н. прамені, падвергнуць уздзеянню якіх-н. прамянёў.

|| незак. абпраме́ньваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. абпраме́ньванне, -я, н. і абпрамяне́нне, -я, н.

Радыеактыўнае а.

аве́яць, аве́ю, аве́еш, аве́е; аве́яў, аве́яла; аве́й; аве́яны; зак., каго-што.

1. Тое, што і абвеяць.

2. перан. Акружыць, стварыць вакол каго-, чаго-н. атмасферу пашаны (высок.).

А. славай.

|| незак. авява́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.