штаты́ў, ‑тыва, м.

1. Падстаўка або падпорка для замацавання розных прыбораў, хімічнага посуду і пад. Штатыў мікраскопа. □ За шклом шафы, замацаваныя на штатывах, паблісквалі пузатымі бакамі тры колбы. Шыловіч.

2. Складны трыножак, на якім устанаўліваецца і замацоўваецца кінакамера, фотаапарат, тэадаліт і пад. Раптам бачу: стаіць ля тралейбуснага прыпынку знаёмая мне светла-карычневая скураная куртка. І раменьчык ад фотаапарата праз плячо, і штатыў пад пахай. Аношкін.

[Ням. Stativ.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ра́сны1 ’ураджайны’ (браг., З нар. сл.; жытк., ЖНС), ’урадлівы, пышны, разгалісты’ (ПСл), ’кусцісты; пышны’ (Мат. Гом.), ’буйны, ураджайны; пышны, густы’ (Ян.). Магчыма, сюды ж ро́сны ’урадлівы, ураджайны’: росные яблокі (ТС). Параўн. укр. рясни́й ’густы, пышны, ураджайны (пра плады)’, рус. дыял. ря́сный ’буйны, урадлівы, вялікі памерам’: рясная вишня, рясные звёзды, ресно́й ’густа пакрыты ягадай’, балг. дыял. рьо̂сан ’багаты, урадлівы’. Трэба думаць, форма ро́сны збліжала з роса́ ’раса’ (гл. раса́1), параўн. ро́сно ’росна’ (ТС), а ра́сны прадстаўляе форму з зацвярдзелым р‑ ад прасл. *ręs‑. Паводле Альшанскага (ЭИРЯ, 9, 139), у выніку зліцця суфікса ‑ьn(ъ) з *ręsa ’вісюлька’, параўн. ст.-слав. рѧсьнъ, што дало resьn‑yj ’густы’. Гл. Фасмер, 3, 474. Відавочна, звязана з раса́2 (гл.), што выводзіць значэнне ’ўрадлівы’ ад першаснага ’буйна квітнеючы’, ’маючы вялікую колькасць кветак, парасткаў’, ’густа абсыпаны квеццем’, з чым звязваліся спадзяванні на добры ўраджай. Гл. таксама расаваць.

Ра́сны2, ’пышны (пра спадніцу)’ (Мат. Гом.), ра́сный ’рознакаляровы’: пашый мне спадніцу, каб булі расныя брыжы (брагін., Шатал.), ря́сны ’густы, багаты, з мноствам складак’ (Растарг.), параўн. укр. ря́сний ’пра адзенне: з мноствам зборак; шырокі’. Да ра́сны1 (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ука́з м. Erlss m -es, -e, Verrdnung f -, -en; Uks m -es, -se (царскіу Расіі);

вы́даць ука́з inen Erlss verbschieden;

яму́ ніхто́ не ўка́з er hört auf nemanden;

ён мне не ўка́з er hat mr gar nichts zu befhlen

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

хі́ба́II часціца

1. (няўжо) denn;

хі́ба́ яму́ мо́жна ве́рыць? kann man ihm denn gluben?;

хі́ба́? wrklich?, ttsächlich?;

2. (можа быць) viellicht; wie wenn;

хі́ба́ схадзі́ць мне да до́ктара? soll ich viellicht zum Arzt ghen?, und wenn ich zum Arzt gnge?

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

радня́ ж.

1. зборн. Verwndtschaft f -; Verwndten pl;

далёкая радня́ die entfrnten Verwndten;

у яго́ вялі́кая радня́ er hat vele Verwandte;

2. разм. (сваяк) der [die] (nhe) Verwndte (sub);

ён мне радня́ er ist ein Verwndter von mir, er ist mein Verwndter

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

пазыча́ць, пазы́чыць (us)leihen* vt; brgen vt (разм.) (каму-н. D, у каго-н. bei, von D);

ён пазы́чыў мне 1000 е́ўра er lieh [brgte] mir 1000 uro;

я пазы́чыў гэ́тыя гро́шы ў ся́бра ich habe deses Geld bei inem Freund gelehen [gebrgt]

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

стра́шна

1. прысл. fürchterlich, schrcklich, entstzlich;

2. у знач. вык безас. ängstlich; bnge;

мне стра́шна ich hbe Angst, mir ist Angst [bnge];

стра́шна ду́маць, што … es ist nicht uszudenken, dass …;

тут стра́шна застава́цца аднаму́ hier hat man Angst, allin zu bliben

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

якII прысл. (якім чынам) wie, was;

як вы сказа́лі? wie btte?;

як прайсці́ …? wie komme ich …?; wie kmmen wir …?; (пры выклічніках):

як прыго́жа! wie schön!;

як мне яго́ шкада́! wie leid er mir tut! (высок.); er tut mir so leid

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

гэ́ты мест. указ., м.э́та (гэ́тая) ж., гэ́та (гэ́тае) ср.; мн. гэ́тыя)

1. в разн. знач. э́тот;

г. ці той лес?э́тот или тот лес?;

на гэ́тым баку́ — на э́той стороне́;

от ужо́ мне гэ́тыя капры́зы — вот уж э́ти мне капри́зы;

я расказа́ў — і гэ́таму паве́рылі — я рассказа́л — и э́тому пове́рили;

2. (только что упомянутый) э́тот; (данный — ещё) настоя́щий;

за г. час — за э́то вре́мя;

да гэ́тага ча́су — до настоя́щего вре́мени;

гэ́тым паведамля́емканц. настоя́щим уведомля́ем;

гэ́тымі дня́мі — на днях;

пры гэ́тым — при э́том;

не без гэ́тага — не без э́того

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

нібы́

1. союз сравнит. сло́вно, бу́дто, как бу́дто, то́чно;

гул нараста́ў, н. пры абва́ле ў гара́х — гул нараста́л, сло́вно (бу́дто, как бу́дто, то́чно) при обва́ле в гора́х;

ён падміргну́ў мне, н. змо́ўшчык — он подмигну́л мне, сло́вно (бу́дто, как бу́дто, то́чно) загово́рщик;

бяжы́ць, н. з ланцуга́ сарва́ўся — бежи́т, сло́вно (бу́дто, как бу́дто, то́чно) с це́пи сорва́лся;

2. частица бу́дто, бу́дто бы; (при обозначении мнимости — ещё) я́кобы; (при обозначении предположительности — ещё) вро́де;

н. хто́сьці кра́дзецца — бу́дто (бу́дто бы, вро́де) кто́-то подкра́дывается;

хадзі́лі чу́ткі, што мост н. ўзарва́ны — ходи́ли слу́хи, что мост я́кобы взо́рван

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)