атупе́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
Страціць (у выніку зморанасці, хваробы і пад.) здольнасць разумець, усведамляць; стаць някемлівым, тупым. За гэты дзень, нават, праўдзівей сказаць, за гэтыя гадзіны, ён [Стафанковіч] атупеў, быццам адзеравянеў. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абленава́цца, ‑лянуюся, ‑лянуешся, ‑лянуецца; зак.
Разм. Стаць лянівым, прывыкнуць ленавацца. [Патржанецкі:] — Я бачу, што вам страшна крануцца з месца, што вы абленаваліся, што вам шкада вось гэтай утульнасці, вы баіцеся страціць яе. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
замо́кнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; пр. замок, ‑ла; зак.
Разм.
1. Стаць мокрым, вільготным; намокнуць. Сена замокла. Запалкі замоклі.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Набрыняўшы ад вільгаці, перастаць цячы. Бочка замокла.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
застрака́ціцца, ‑каціцца; зак.
Разм. Стаць стракатым ад чаго‑н., застракацець. [Партызан:] — Бачу — ляцяць са стрэльбамі ў руках нашы вяскоўцы, чалавек дзесяць. За імі — яшчэ. А праз хвіліну якую — агарод застракаціўся ад людзей. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пабрыдчэ́ць, ‑эю, ‑эеш, ‑эе; зак.
Стаць менш прыгожым. Дзяўчына пабрыдчэла. □ Вясёлая была [маці], любіла ўзяць ад жыцця, а цяпер — пацяжэла, парыхлела, пабрыдчэла часова, аднак не аддасць свайго новага жыцця за мінулыя радасці. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пагусце́ць, ‑ее; зак.
Стаць, зрабіцца густым, гусцейшым. Хвойнік пагусцеў. □ Паветра пагусцела, напоўнілася новымі пахамі. Шахавец. Сеялі жыта рэдка, а яно закусцілася, пагусцела і цяпер, як шчотка, было роўнае на ўсім полі. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
палысе́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
Стаць лысым; аблысець. Хто памятае.. [Астаповіча].., расказваюць цяпер, што ён.. адразу нейк пачаў выдавацца як бы раптоўна пастарэлым. Бадай што зусім палысела яго галава і пасівелі вусы. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пахварэ́ць, ‑эю, ‑эеш, ‑эе; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Стаць хворым — пра ўсіх, многіх. Дзеці пахварэлі.
2. Хварэць некаторы час. Пахварэла яна адну зіму, а пад вясну памерла. Гроднеў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыкле́нчыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак.
Стаць на калені, укленчыць. Добра знайсці сцюдзёную крыніцу і прыкленчыць каля яе гаваркой вады. Брыль. [Лукаш] прыкленчыў, нахіліўся да агню, узяў вугольчык.. і палажыў яго ў люльку. Пальчэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
развесялі́ць, ‑весялю, ‑вяселіш, ‑вяселіць; ‑вяселім, ‑вяселіце; зак., каго-што.
Прывесці ў вясёлы настрой. Развесяліць кампанію. □ Гэты дзядзька ўмеў стаць на роўную нагу з Панасам, умеў сказаць трапны жарт і развесяліць хлопца. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)