Verbum

нацыяна́льны, -ая, -ае.

1. Які мае адносіны да нацыі, нацыянальнасці, звязаны з іх грамадскім жыццём.

Нацыянальнае пытанне.

Н. рух.

2. Які ўласцівы дадзенай нацыі, выражае яе характар.

Нацыянальная культура.

Н. тэатр.

Н. касцюм.

3. Які належыць дадзенай краіне; дзяржаўны.

Н. гімн.

нябе́сны, -ая, -ае.

1. гл. неба.

2. перан. Цудоўны, чароўны, вельмі прыгожы.

Над цудам цуд н.

Нябеснае стварэнне.

3. Які мае колер неба; светла-блакітны.

Н. колер.

○

Нябесныя целы (спец.) — планеты, каметы, зоркі, галактыкі і іншыя касмічныя аб’екты, што вывучаюцца астраноміяй.

насле́днік, -а, мн. -і, -аў, м.

1. Асоба, якая атрымала спадчыну або мае права на яе атрыманне; спадкаемец.

Законны н.

2. перан. Пераемнік, прадаўжальнік якой-н. справы; нашчадак.

Наследнікі лепшых традыцый.

|| ж. насле́дніца, -ы, мн. -ы, -ніц (да 1 знач.).

дэкрэ́т, -а, М -рэ́це, мн. -ы, -аў, м.

1. Пастанова ўрада, якая мае сілу закона.

Д. аб міры.

Д. аб зямлі.

2. Дэкрэтны водпуск, водпуск па цяжарнасці і родах (разм.).

Пайсці ў д.

Знаходзіцца ў дэкрэце.

|| прым. дэкрэ́тны, -ая, -ае.

забо́йны², -ая, -ае.

1. Прызначаны для забою², які мае адносіны да забою².

Забойная жывёла.

З. цэх.

Забойная вага (вага тушы без шкуры, галавы, ног).

2. Які дзейнічае смяртэльна, забівае насмерць.

Забойная сіла асколка.

|| наз. забо́йнасць, -і, ж. (да 2 знач.).

го́ркі, -ая, -ае.

1. Які мае своеасаблівы едкі смак.

Г. палын.

Горкае лякарства.

2. перан. Поўны гора, цяжкі, гаротны.

Горкае жыццё.

Пераканацца на горкім вопыце.

Горкая праўда.

Горкія слёзы.

◊

Горкае дзіця (разм.) — наіўны, нявопытны малады чалавек.

Горкі п’яніца (разм., неадабр.) — алкаголік.

аргана... і аргана-...

Першая састаўная частка складаных слоў са знач.:

1) арганічны (у 1 знач.), напр.: арганагенны, аргана-мінеральны, 2) які мае адносіны да органаў (у 1 знач.), напр.: арганапаталогія, арганапластыка, арганатэрапеўтычны, арганатэрапія (прымяненне з лячэбнай мэтай рэчываў жывёльнага паходжання).

магні́т, -а і -у, М -ні́це, мн. -ы, -аў, м.

1. -а. Кавалак жалезнай руды або сталі, які мае ўласцівасць прыцягваць да сябе жалезныя або стальныя прадметы.

2. -у, перан. Тое, што прыцягвае, вабіць да сябе.

|| прым. магні́тны, -ая, -ае.

пле́шка, -і, ДМ -шцы, мн. -і, -шак, ж.

1. Верхняя расшыраная і звычайна плоская частка чаго-н., што мае форму ножкі, стрыжня і пад.

П. цвіка.

2. Верхні канец караняплода.

П. трускалкі.

|| прым. пле́шачны, -ая, -ае (да 1 знач.).

прыво́д¹, -у, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.

1. гл. прывесці.

2. Прымусовая дастаўка ў органы следства або ў суд тых, хто не з’явіўся па выкліку, а таксама часовы арышт для допыту (афіц.).

Хуліган ужо мае некалькі прыводаў у міліцыю.