АБХА́ЗЫ

(саманазва апсуа),

нацыя, асн. насельніцтва Абхазіі (93,3 тыс. чал.). Усяго ў Рас. Федэрацыі і інш. краінах СНД 105 тыс. чал. (1989), у Турцыі — 5 тыс. чал. Гавораць на абхазскай мове. Паводле рэлігіі праваслаўныя і мусульмане-суніты.

т. 1, с. 52

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

мялько́м, прысл.

Тое, што і мелькам. Пачуўшы стук у шыбіну, стары адклаў газету ўбок, глянуў мяльком праз акно і пайшоў адчыняць дзверы. Паслядовіч. Шнітава я бачыў усяго адзін раз і то мяльком, ён рэдка бывае ў канторы. Хадкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

жыццёвасць, ‑і, ж.

1. Здольнасць усяго жывога падтрымліваць сваё існаванне, прыстасоўвацца да асяроддзя. Жыццёвасць арганізма. Жыццёвасць раслінных форм.

2. перан. Здольнасць існаваць і развівацца. Жыццёвасць калгаснага ладу.

3. Адпаведнасць рэчаіснасці, сувязь з жыццём. Жыццёвасць літаратурных вобразаў. Жыццёвасць планаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сцяга́ч, ‑а, м.

Разм.

1. Уст. Зборшчык падаткаў. Яны [сялянкі] прыйшлі сюды скардзіцца на сцягача падаткаў, што замнога ўзяў, што пакрыўдзіў. Хромчанка.

2. Валацуга, прыблуда. [Міхал:] — Але можа Пракоп Крываблоцкі ў прымы возьме басяка, гуляку, сцягача з усяго свету. Чарнышэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

утылітары́зм

(фр. utilitarisme, ад лац utilitas = карысць)

1) кірунак у этыцы, які лічыць карысць асновай маральнасці і крытэрыем чалавечых паводзін;

2) перан. імкненне з усяго мець выгаду, карысць; дробязны практыцызм.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

паўнакро́ўнасць, ‑і, ж.

1. Павелічэнне масы крыві ў сасудах усяго цела або ў якой‑н. яго частцы, органе.

2. Уласцівасць паўнакроўнага (у 2 знач.). Сярод іншых твораў апошніх год твор І. Шамякіна вылучаецца паўнакроўнасцю характараў, якія малюе пісьменнік. Кучар.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

апляву́ха, ‑і, ДМ ‑вусе, ж.

Разм. груб. Удар рукой па шчацэ. Пажылы капітан размахнуўся з усяго пляча і заляпіў такую аплявуху Коху, што той пахіснуўся назад. Лынькоў. // перан. Тое, што абражае, прыгожае чыю‑н. годнасць, чые‑н. пачуцці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

трохго́ддзе, ‑я, н.

1. Прамежак часу, тэрмін у тры гады. Усяго некалькі дзён застаецца да выбараў старшыні, бо Захар Лемеш дажывае апошнія моманты свайго старшынскага трохгоддзя. Колас.

2. Гадавіна якой‑н. падзеі, што была тры гады назад. Трохгоддзе жаніцьбы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

эстэ́т, ‑а, М ‑тэце, м.

1. Прыхільнік адарванага ад жыцця «чыстага мастацтва», эстэтызму (у 1 знач.).

2. Паклоннік, прыхільнік усяго прыгожага, вытанчанага. І хоць Назарчук і не быў чыстым эстэтам, усё ж сузіранне гэтага хараства лагодзіла яго душу. Сабаленка.

[Ад грэч. aisthētēs — які ўспрымае, адчувае.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

АСЕЦІ́НЫ

(саманазва ірон, дыгарон),

нацыя, асн. насельніцтва Рэспублікі Паўн. Асеція (каля 300 тыс. чал.). Жывуць таксама ў Грузіі і інш. Усяго ў краінах СНД каля 542 тыс. чал. (1979). Гавораць на асецінскай мове. Вернікі пераважна праваслаўныя, ёсць мусульмане-суніты.

т. 2, с. 28

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)