Túrnfest

n -es, -e фізкульту́рнае свя́та

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

прылётны, ‑ая, ‑ае.

Які прылятае адкуль‑н., не мясцовы; пералётны (пра птушак). Будзе свята вераб’ям І прылётным снегірам. Хведаровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

луперка́ліі

(лац. lupercalia)

старажытнарымскае веснавое свята ў гонар бога палёў і лясоў Фаўна.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

той

(цюрк. toj)

свята, якое суправаджаецца банкетам, музыкай, танцамі, у народаў Сярэд. Азіі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

вакхана́лія, ‑і, ж.

1. У Старажытным Рыме — свята ў гонар бога віна і весялосці Вакха.

2. перан. Разгульнае баляванне; оргія.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Свято́к ‘храмавое свята’ (Сл. ПЗБ, Сержп.), свето́к ‘свята’ (Сл. ПЗБ, ТС, Ян.), святкі́ ‘прамежак часу ад Каляд да Вадохрышча’ (Сл. ПЗБ), ст.-бел. свѧток ‘свята’ (Скарына, Альтбаўэр), сюды ж свя́точки ‘святыя дні; увасобленыя святы’: Перед Богомъ стояць уси́ святочки (Нас.), укр. святки́ ‘святочныя дні Каляд і Вялікадня’, рус. свя́тки ‘час ад Каляд да Вадохрышча’, ст.-рус. свѧток ‘свята’, серб. дыял. све̑так ‘тс’, славен. svétek ‘тс’. Прасл. *svętъkъ ‘свята’, вытворнае ад *svętъ (гл. святы), параўн. Тапароў, Этимология–1986–1987, 33; Фасмер, 3, 584. Зыходная форма для святкава́ць ‘адзначаць свята; не працаваць з нагоды свята’ (ТСБМ, Нас., Ласт., Касп., Бяльк., Сл. ПЗБ), светкова́ць, сʼеткова́ць, сеткова́ць ‘тс’ (ТС), якім адпавядае серб. свѐтковати, дыял. светкова̏т: У на̑с се тај све̑так не светку̏је (Элезавіч, 2, 207), свято́чны ‘звязаны з святам’ (ТСБМ, Ласт., Стан., Некр. і Байк., Сл. ПЗБ), свето́чны ‘тс’ (ТС) і інш. Прывязанасць да пэўнага гадавога цыкла (пазней, відаць, перанесеная і на хрысціянскія святы) дазваляе выказаць меркаванне пра больш ранняе паходжанне назвы, чым форма свята (гл.), якая цяпер успрымаецца як зыходная. Параўн. Жураўлёў, Язык и миф, 97.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

вознесе́ние

1. (действие) узнясе́нне, -ння ср.;

2. церк. (свята) Ушэ́сце, -ця ср.; узнясе́нне, -ння ср.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

і², часц.

1. Ужыв. для ўзмацнення сэнсу таго слова, перад якім стаіць.

Не магла і падумаць пра гэта.

2. Вылучае наступнае слова; па знач. адпавядае часціцы «нават».

І сцены вушы маюць.

3. Адпавядае па знач. часціцы «таксама».

Будзе і на нашай вуліцы свята (прымаўка).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прасто́л, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Трон манарха.

Узысці на п. (стаць манархам). Сядзець на прастоле (царстваваць).

2. Высокі стол, які стаіць пасярэдзіне царкоўнага алтара.

|| прым. прасто́льны, -ая, -ае (да 2 знач.; уст.).

Прастольнае свята (у гонар святога, з імем якога звязана царква).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

купа́лле, ‑я, н.

Старажытнае свята летняга сонцастаяння ва ўсходніх славян, якое святкавалася ў ноч з 23 на 24 чэрвеня ст. ст.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)