адвы́кнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.

1. ад каго-чаго і з інф. Страціць якую‑н. звычку; адвучыцца ад чаго‑н. У хаце.. яшчэ стаяў тытунёвы дым, ад якога .. [Акіліна] даўно адвыкла. Вітка. Непрыемна было і тое, што прыйдзецца прасіць ласкі, а.. [Максім Сцяпанавіч] даўно ўжо адвык што-небудзь прасіць. Карпаў. Леапольд Гушка за гэты час адвык думаць пра гэтага чалавека [колішняга пана]. Чорны.

2. ад каго-чаго. Стаць далёкім, чужым каму‑н., забыць каго‑, што‑н. Пятро Пятровіч адвык за дваццаць год на ўсходзе ад палос, і ад парадку такога, як тут [у Забалоцці]. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Хрысто́с, Хрыста́, м. (з вялікай літары).

Назва міфічнай асобы Ісуса, культ якога ляжыць у аснове хрысціянскай рэлігіі.

•••

Хрыстом-богам — моцна (прасіць, маліць і пад.).

Як у Хрыста за пазухай — тое, што і як у бога за пазухай (гл. бог).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Е́нчыць ’жаласна стагнаць, ныць, назойліва прасіць аб чымсьці’ (БРС, ТСБМ, Нас., Шат., Касп., Бяльк., СБГ, Яруш., Мядзв., Клім., Бір. Дзярж.) < польск. jęczyć ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Про́сьбіт ’той, хто звяртаецца з просьбай, прашэннем да каго-небудзь’ (ТСБМ). Да просьба < прасіць з агентыўным суф. ‑іт; параўн. Сцяцко, Афікс. наз., 44.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

btten

*

1.

vt (um A) прасі́ць (чаго-н. у каго-н.)

ums Wort ~ — прасі́ць сло́ва

um die Hand ~ — прасі́ць рукі́ (рабіць прапанову)

um den Nmen ~ — пыта́ць імя́

~ steht frei — прасі́ць ніко́му не забаранцецца

2) запраша́ць

zu Tisch ~ — запраша́ць да стала́

darf ich ~! — прашу́ вас!

btte (schön, sehr)! — калі́ ла́ска!

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

Малдзіць ’гаварыць адно і тое ж, бубніць’ (ваўк., Сл. ПЗБ). Паводле Грынавяцкене (там жа, 3, 23), з літ. maldýti ’паломнічаць’, ’заспакойваць немаўля’, ’вельмі прасіць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

паўвало́ка, ‑і, ДМ ‑лоцы, ж.

Уст. Былая мера зямлі, роўная палавіне валокі. — Я буду працаваць на той паўвалоцы зямлі, якую і буду прасіць вас пакінуць за мною... Чарот. Як бліжэйшыя сваякі, яны арандавалі Гарасімаву паўвалоку па чвэрці кожны. Чарнышэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

bbitte

f -, -n про́сьба праба́чыць, перапрашэ́нне

~ listen [tun*] — прасі́ць прабачэ́ння

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

прабачэ́нне н Entschldigung f -, -en;

прасі́ць прабачэ́ння um Entschldigung [Verzihung] btten*, sich entschldigen (у каго bei D)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Малістава́ць ’вельмі старанна, моцна прасіць’ (Шат.), укр. гуц. молиститися ’прасіцца’. Паланізм. Параўн. польск. molestować ’набрыдаць сваімі просьбамі, надакучваць’, якое з лац. molestāre ’абцяжарваць, турбаваць, непакоіць, набрыдаць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)