Які мае адносіны да часу пасля Вялікай Кастрычніцкай сацыялістычнай рэвалюцыі. У паслякастрычніцкі перыяд, калі Беларусь упершыню ў гісторыі атрымала сваю дзяржаўнасць, пачынаецца новы этап у вывучэнні спадчыны Скарыны.Алексютовіч.Ужо ў першае паслякастрычніцкае дзесяцігоддзе графіка не толькі пабыла «правы грамадзянства», але выйшла на перадавыя рубяжы беларускага савецкага мастацтва.Шматаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
стало́ўка, ‑і, ДМ ‑лоўцы; Рмн. ‑ловак; ж.
Разм. Тое, што і сталовая (у 2 знач.). Марусаў сеў за стол; падышла афіцыянтка — ён заказаў гуляш; ён заўсёды заказваў у такіх сталоўках гуляш — папулярную мясцовую страву.М. Стральцоў.Вось у гэтай сталоўцы партшколы і адбылося маё першае знаёмства з Платонам Галавачом.Хведаровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Vórtritt
m -(e)s (vorD) перава́га, першынство́ (перад кім-н.)
j-m den ~ lássen* — уступі́ць пе́ршае ме́сца [першынство́] каму́-н.
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
érste
num пе́ршы, пе́ршая, пе́ршае
der ~ Béste — пе́ршы ле́пшы [сустрэ́чны]
fürs Érste — дзе́ля пача́тку
das ~ Mal — пе́ршы раз
~ Hílfe — пе́ршая дапамо́га
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
sitting[ˈsɪtɪŋ]n.
1. пасяджэ́нне;
an opening sittingпе́ршае пасяджэ́нне;
a public sitting ад кры́тае пасяджэ́нне; се́сія (парламента)
2. сеа́нс;
at a/one sitting адны́м захо́дам, за адзі́н раз
3. сеа́нс (пазіравання);
in ten sittings за дзе́сяць сеа́нсаў
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Канду́ктар ’праваднік’ (ТСБМ, Яруш.). Паводле Фасмера (2, 310), у рус. мове — праз польск. або з ням. Калі прыняць першае, дык у бел. мову прыйшло з польск.konduktor, якое з франц.conducteur ’тс’ з ад’ідэацыяй да с.-лац.conductor, conducere ’зводзіць, пераводзіць’ (Слаўскі, 2, 410; Шанскі, 2 (К), 256).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пі́рма: даць пірма ’даць выспятка’ (лаг., віл., Сл. ПЗБ). Відаць, балтызм. Параўн. літ.spyrimas ’брыканне’, spirti ’брыкнуць’, ’пхнуць, піхнуць, штурхнуць нагой’. Букявічуце (Bałto-słow. zw. jęz., 81, 68–69), выходзячы з тлумачэння фразы даць пірма як ’аддаць перавагу’, звязвае слова пірма з літ.pirma ’раней, спачатку’, ’спераду’, ’па-першае’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
występ, ~u
м.
1. выступ;
występ muru — выступ сцяны;
2. выступленне;
pierwszy występ — дэбют; першае выступленне;
~y gościnne — гастролі
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
лейтэна́нт, ‑а, М ‑нце, м.
Афіцэрскае званне ў арміі, флоце, міліцыі. // Асоба, якая носіць гэта званне. Падаў каманду лейтэнант Пастроіцца ў рады.Броўка.
•••
Генерал-лейтэнантгл. генерал.
Малодшы лейтэнант — першае малодшае афіцэрскае званне; асоба, якая носіць гэта званне.
Старшы лейтэнант — трэцяе афіцэрскае званне, якое ідзе за званнем лейтэнанта, а таксама асоба, якая носіць гэта званне.
[Фр. lieutenant.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Во́браз ’мастацкае адлюстраванне ідэй і пачуццяў у гуках, словах, фарбах і інш.’; ’створаны мастаком ці акцёрам характар, тып’ (БРС, КТС); ’абраз’ (БРС, КТС, Нас., Касп., Шат., Мал.). Гл. абраз. Першае і другое значэнні з’явіліся пад уплывам рускай мовы (Крукоўскі, Уплыў, 149). Дэрываты вобразны і вобразнасць — гэта калькі адпаведных рускіх слоў.