пе́ршае

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, субстантываваны, ад’ектыўнае скланенне

адз.
н.
Н. пе́ршае
Р. пе́ршага
Д. пе́ршаму
В. пе́ршае
Т. пе́ршым
М. пе́ршым

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

пе́ршае сущ., кул. пе́рвое

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пе́ршы, -ая, -ае.

1. гл. адзін.

2. Першапачатковы, самы ранні, які з’явіўся крыніцай або аб’ектам дзеяння раней за іншых.

Першае ўражанне.

Не першага веку (не малады). Прадукт не першай свежасці (пачынае псавацца). П. рэйс.

3. Самы лепшы з усіх у якіх-н. адносінах, выдатны, добры.

П. майстар.

П. гатунак.

4. у знач. наз. пе́ршае, -ага, н. Рэдкая страва (суп, булён і пад.), што падаецца ў пачатку абеду.

З’есці першае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

па-пе́ршае

прыслоўе

станоўч. выш. найвыш.
па-пе́ршае - -

Крыніцы: krapivabr2012, sbm2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

па-пе́ршае вводн. сл. во-пе́рвых

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пе́ршы

лічэбнік, парадкавы

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. пе́ршы пе́ршая пе́ршае пе́ршыя
Р. пе́ршага пе́ршай
пе́ршае		 пе́ршага пе́ршых
Д. пе́ршаму пе́ршай пе́ршаму пе́ршым
В. пе́ршага (адуш.)
пе́ршы (неадуш.)		 пе́ршую пе́ршае пе́ршых (адуш.)
пе́ршыя (неадуш.)
Т. пе́ршым пе́ршай
пе́ршаю		 пе́ршым пе́ршымі
М. пе́ршым пе́ршай пе́ршым пе́ршых

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

першынство́, -а́, н.

1. Першае месца ў дачыненні да якіх-н. дасягненняў, заслуг, вартасцей.

Барацьба за п.

2. Спаборніцтва за першае месца.

П. свету па шахматах.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пярэ́дняя, -яй, мн. -ія, -іх, ж.

Нежылое, першае ад уваходу памяшканне ў кватэры; прыхожая.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

во-пе́рвых вводн. сл. па-пе́ршае.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пе́рвое сущ., кул. пе́ршае, -шага ср.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)