адскрыпе́ць, ‑пяю, ‑піш, ‑піць; ‑пім, ‑піце; зак.
Скончыць (перастаць) скрыпець. Вазы адскрыпелі ў нізіне і стаў аглушальны спакой. Панчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
растулі́цца, ‑туліцца; зак.
Разм. Перастаць быць стуленым; раскрыцца. [Каршукоў] уздрыгнуў, яго патрэсканыя вусны растуліліся, агаліўшы чорныя ад махоркі зубы. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
расху́тацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Перастаць быць захутаным, зняўшы з сябе якое‑н. верхняе адзенне (хустку, шаль і пад.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Вы́шыкацца ’патроху высыпацца’ (Касп.); ’зрабіцца пустым’ (Грыг.). Гл. шыкаць. Прыклад з Грыгаровіча «…вышыкалісь ракі…» паказвае, відавочна, і на значэнне ’шаптацца, скончыць шаптацца > задыхнуцца, заснуць (аб раках)’; параўн. рус. перешепта́ться, укр. ви́шептатися ’перастаць шавяліцца, задыхнуцца (аб раках)’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
паадстава́ць, 1 і 2 ас. адз. не ўжыв., -стае́; -стаём, -стаяце́, -стаю́ць; зак.
1. Адстаць — пра ўсіх, многіх.
Вучні, што хварэлі, паадставалі па матэматыцы.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Перастаць шчыльна прылягаць — пра ўсё, многае.
Падэшвы паадставалі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
пазніка́ць, 1 і 2 ас. адз. не ўжыв., -а́е; -а́ем, -а́еце, -а́юць; зак.
Знікнуць, перастаць існаваць — пра ўсё, многае; прапасці, схавацца — пра ўсё, многае, усіх, многіх.
Пазнікалі многія расліны на палях.
Недзе пазнікалі патрэбныя рэчы.
Байцы пазнікалі ў цемры.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
Кі́нуць ’кінуць, пакінуць, перастаць’ (ТСБМ, ТС, Бяльк.). Гл. кідаць. Кінуць на жме́нькі ’спосаб жніва ўручную, калі зжатае збожжа не вяжуць у снапы, а пакідаюць сохнуць у жменьках’ (Сцяшк.). Кінуць‑рынуць (пры сварцы) (Нар. лекс.). Гл. кінуць, рынуць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
амярцве́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
1. Страціць адчувальнасць, зрабіцца мёртвым (пра клеткі, тканкі і пад.).
2. перан. Страціць рухомасць пад уплывам чаго‑н. Амярцвець ад жаху. // Перастаць быць ажыўленым, заціхнуць. Вуліцы амярцвелі. // Пазбавіцца маральных сіл; адчуць спустошанасць; перастаць актыўна рэагаваць на падзеі. Душа амярцвела.
3. перан. Страціць жыццёвасць, значэнне; аджыць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аддрыжа́ць, ‑жу, ‑жыш, ‑жыць; ‑жым, ‑жыце; зак.
Скончыць, перастаць дрыжаць. Ні болю вострага, ні жалю, І струны сэрца аддрыжалі. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разупэ́ўніцца, ‑нюся, ‑нішся, ‑ніцца; зак.
Страціць упэўненасць у чым‑н.; перастаць быць упэўненым у чым‑н. Разупэўніцца ў сваіх меркаваннях.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)