адці́снуць сов.
1. отдави́ть;
а. па́лец — отдави́ть па́лец;
2. (выжать влагу) отжа́ть;
3. (оттолкнуть в давке) оттесни́ть, отти́снуть, отжа́ть, оттере́ть;
4. (оставить отпечаток на чём-л.) отпеча́тать, отти́снуть;
а. сляды́ — отпеча́тать следы́;
5. спец. (сделать оттиск) отти́снуть, отпеча́тать
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
птэрада́ктыль
(ад гр. pteron = крыло + daktylos = палец)
невялікі лятучы яшчар атрада птэразаўраў, які жыў у канцы юрскага — пач. мелавога перыяду (гл. мезазой).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
напа́рстак, ‑тка, м.
Маленькі каўпачок, які надзяваецца на палец пры шыцці, каб не ўкалоць іголкай. [Арына].. знайшла ў шуфлядцы напарстак і пачала цыраваць. Карпаў. Тыдні праз тры я ўжо ўмеў шыць з напарсткам, умеў стачыць дзве полкі саматканага сукна. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ба́лаваць несов.
1. балова́ть, избало́вывать;
б. гасці́нцамі — балова́ть пода́рками;
2. (што) прост. игра́ть (с чем, чем);
~ваў нож і абрэ́заў па́лец — игра́л (с) ножо́м и поре́зал па́лец;
3. (каго) балова́ть (кого); потво́рствовать (кому);
ма́ці яго́ ба́луе — мать ему́ потво́рствует
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Міжыпа́рніца, міжы́пер(с)ніца, мізі́перніца, мізыперэ́сьніца ’прэласць, нарыў паміж пальцамі рук’, ’хвароба ног у кароў’ (Жд. 1, Чач., ТС; светлаг., Мат. Гом.; іўеў., Сцяшк. Сл.; лях., даўг., Сл. ПЗБ). Да між 1 і перст (< прасл. pьrstъ ’палец’).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
цоп, выкл. у знач. вык.
Разм. Ужываецца паводле знач. дзеясл. цопаць — цопнуць. [Уладзік:] — Узлез на хвою: што там у дупле робіцца? Засунуў руку, а мяне за палец — цоп нейкі звярок! Колас. [Рыбак:] — Раптам нейкі шчупачышча цоп за кручок — і на дно! Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шахцёрскі, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да шахцёра, уласцівы яму. Шахцёрская праца. □ — А наогул, Мікола ваш хлопец — во! — Аляксей паказвае вялікі палец левай рукі. — Ён тут да-а-аў дразда. Паказаў шахцёрскую хватку. Чыгрынаў. // Прызначаны для шахцёра. Шахцёрскае адзенне. Шахцёрская лямпа.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
paluch
м. анат. вялікі палец нагі;
zabierz ~y разм. прыбяры лапы
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
загну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; -ну́ты; зак.
1. што. Згінаючы, завярнуць, падвярнуць канец, край чаго-н.
З. канцы дроту.
З. палец.
2. Ідучы, завярнуць убок (разм.).
З. за вугал.
3. перан., што і без дап. Сказаць (што-н. рэзкае, грубае, недарэчнае; разм.).
З. слоўца.
Вы тут, мусіць, крышку загнулі (перабольшылі, сказалі няпраўду).
|| незак. загіба́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і загіна́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ссаць, ссу, ссеш, ссе; ссём, ссяце́, ссуць; ссі; незак., што.
1. Уцягваць у рот губамі і языком (што-н. вадкае).
С. малако.
2. Трымаючы што-н. у роце, рабіць смактальныя рухі.
С. соску.
С. лапу.
С. палец.
3. безас. Пра тупы, ныючы боль у жываце (ад голаду, хваробы і пад.).
|| наз. сса́нне, -я, н. (да 1—3 знач.); прым. сса́льны, -ая, -ае.
Ссальныя рухі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)