агуро́к, -рка́, мн. -ркі́, -рко́ў, м.

Агародная расліна сямейства гарбузовых з паўзучым сцяблом і даўгаватым зялёным плодам, а таксама плод гэтай расліны.

Насенне агуркоў.

Маласольныя агуркі.

|| памянш. агуро́чак, -чка, мн. -чкі, -чкаў, м.

|| прым. агуро́чны, -ая, -ае.

А. расол.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

раяні́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; -раваны; зак. і незак., што.

1. Зрабіць (рабіць) падзел на раёны (адміністрацыйныя, эканамічныя і пад.).

2. Размеркаваць (размяркоўваць), прызначыць (прызначаць) для пэўных раёнаў (спец.).

Р. сорт пшаніцы.

Насенне раяніраваных сартоў.

|| наз. раяні́раванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

со́ртны, ‑ая, ‑ае.

1. Тое, што і гатунковы.

2. Які належыць да высокага або каштоўнага сорту. Сортнае насенне пшаніцы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Сёмісты ‘ў крапінку, рабы’: сёміста курыца (Скарбы), сі́мынисти ‘рабаціністы’ (пруж., Ск. нар. мовы). Магчыма, да се́мя ‘насенне льну’, г. зн. як бы ‘пасыпаная семем’, параўн. укр. дыял. сіме́ня ‘рабая курыца’, семена́стий ‘у крапінку, пярэсты’, што выводзіцца з сі́мʼя ‘насенне’ (ЕСУМ, 5, 254).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Трынасе́ннік ‘расліна балотніца, Triglochin palustre L.’ (гродз., маг., Кіс.), трынасе́ньнік балотны ‘тс’ (Некр. і Байк.). Да тры і насенне (гл.). Матывацыя: шматкветкавае гронкападобнае суквецце (да 60 кветак) складаецца з трох кветачак, з якіх у верасні вырастае насенне па тры зярняткі ў кожнай кветцы.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

вы́сеяць, ‑сею, ‑сееш, ‑сее; зак., што.

1. Рассеяць насенне; пасеяць. Высеяць сто пудоў жыта.

2. Прасяваючы, адлучыць што‑н.; адсеяць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

перасартава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак., што.

1. Рассартаваць нанава, іначай. Перасартаваць яблыкі.

2. Рассартаваць, пасартаваць усё, многае. Перасартаваць усё насенне.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

засме́ціцца, ‑ціцца; зак.

Зрабіцца брудным, нячыстым ад смецця. Двор засмеціўся за зіму. // Страціць якасць, сапсавацца ад непатрэбных прымесей. Насенне засмецілася пустазеллем.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

засме́чаны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад засмеціць.

2. у знач. прым. Сапсаваны непатрэбнымі прымесямі; нячысты. Засмечанае насенне. Засмечаная мова.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пассыпа́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Ссыпаць усё, многае. Насенне [цётка] загадала перамераць і пассыпаць у свірны, але ад грошай адмовілася. Караткевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)