пол 1, ‑у, м.

Сукупнасць уласцівасцей, якія характарызуюць мужчынскія і жаночыя арганізмы і супроцьпастаўляюцца адзін другому. Мужчынскі пол. Жаночы пол.

•••

Дужы пол (жарт.) — пра мужчын.

Прыгожы (слабы) пол (жарт.) — пра жанчын.

пол 2, ‑а, м.

Палаткі, нары. Хата нагадвала даўнейшую курніцу: чорная земляная падлога, брудны і таксама чорны на ўсю хату пол, па якім ўпокат спала ўжо немалая Прахорава сям’я. Зарэцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

канфедэра́тка 1, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.

1. Польскі мужчынскі галаўны ўбор у выглядзе чатырохвугольнай шапкі без казырка, якую насілі некалі канфедэраты.

2. Польская вайсковая шапка з чатырохвугольным верхам. [Гжэцкі] прыехаў у добрым мундзіры, перапаясаным накрыж рамянямі, з бліскучаю аздобаю на казырку канфедэраткі. Скрыган.

[Польск. konfederatka.]

канфедэра́тка 2, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.

Жан. да канфедэрат (у 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

манасты́р, ‑а, м.

1. Абшчына манахаў або манашак, якая, маючы свае землі і капітал, утварае царкоўна-гаспадарчую арганізацыю. Вёрст за трыццаць ад маёнтка Залуцкіх знаходзіўся мужчынскі манастыр. Асіпенка. // зб. Члены гэтай абшчыны.

2. Царква, жылыя памяшканні і тэрыторыя, якія належаць гэтай абшчыне. Манахі прыязджалі наглядаць месца, каб будаваць манастыр, але пачалася вайна, і манастыра не пабудавалі. Галавач.

•••

Падвесці пад манастыр гл. падвесці.

[Ад грэч. monastērion.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

манасты́р м. царк. Klster n -s, Klöster;

жано́чы манасты́р Nnnenkloster n;

мужчы́нскі манасты́р Mönchskloster n;

падве́сці пад манасты́р каго-н. разм. j-n in Tufels Küche brngen*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

та́льма

[фр. F. Talma = прозвішча фр. акцёра (1763—1826)]

у Францыі ў 19 ст. кароткі мужчынскі плашч, у Расіі — жаночая доўгая накідка без рукавоў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ГАПЛАФА́ЗА

(ад грэч. haploos адзіночны + фаза),

фаза жыццёвага цыкла асобіны, якая характарызуецца адзінарным (гаплоідным) наборам храмасом у ядрах клетак. У большасці жывёл гаплафаза моцна рэдукавана і практычна зведзена да палавых клетак; у многіх зялёных водарасцей увесь цыкл, за выключэннем зіготы, адбываецца ў гаплазе. У пакрытанасенных раслін гаплафаза прадстаўлена зародкавым мяшком (жаночы гаметафіт) і пылковым зернем (мужчынскі гаметафіт).

т. 5, с. 37

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

гарніту́р м.

1. Garnitr f -, -en, Satz m -es, Sätze;

мэ́блевы гарніту́р Möbelgarnitur f;

2. Anzug m -(e), -züge, Herrenanzug m (мужчынскі), Kostüm n -s, -e (жаночы, тэатральны)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

барыто́н

(іт. baritone)

1) мужчынскі голас, сярэдні паміж басам і тэнарам, а таксама спявак з такім голасам;

2) духавы або струнны музычны інструмент сярэдняга рэгістра і тэмбру.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

барыто́н

(іт. baritono)

1) мужчынскі голас, сярэдні паміж басам і тэнарам, а таксама спявак з такім голасам;

2) медны духавы музычны інструмент баса-барытоннага дыяпазону і тэмбру.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

тэ́нар, ‑а, м.

1. Самы высокі мужчынскі голас. Лірычны тэнар. Драматычны тэнар. □ І набірае сілы песня, і нечы юначы тэнар ужо імкне ўгору, вядзе яе, звонкую, галасістую. Хадкевіч. І звінеў задорны тэнар, плылі ўслед за ім лагодныя мары. Ваданосаў. // Спявак, які мае такі голас. Міша сказаў, тэатральным жэстам выкінуўшы ў бок Альберта руку: — Прашу мець на ўвазе — лірычны тэнар. Ярашэвіч.

2. Духавы музычны інструмент, які ўваходзіць у склад духавога аркестра.

[Іт. tenore.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)