апеты́т, ‑у, М ‑тыце, м.
Жаданне есці. Добры апетыт. Не мець апетыту. □ На нейкі момант.. [Паліна] суцішылася, пазіраючы, з якім апетытам есць сястра. Сіўцоў. // звычайна мн. (апеты́ты, ‑аў); перан. Жаданне наогул, імкненне да чаго‑н. Але ўласніцкія апетыты ўсё больш разгараюцца. Лазун хацеў бы валодаць усёй вёскай, трымаць яе ў сваіх руках, аблытаць павуцінай даўгоў. Хромчанка.
•••
Воўчы апетыт — вельмі вялікі, нястрымны апетыт.
Наганяць апетыт гл. наганяць.
[Ад лац. appetitus — жаданне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
карце́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ціць; незак. (разм.).
1. безас., з інф., са злуч. «каб» і без дап. Пра неадольнае жаданне зрабіць што-н.; хацецца; не цярпецца.
Мне карціць сказаць.
Сыну карцела, каб хто быў побач.
2. Не даваць спакою, непакоіць, хваляваць.
Не вучоба карціць, а паездка ў горад.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
БРА́НДА (Brando) Марлан
(н. 3.4.1924, г. Омаха, ЗША),
амерыканскі акцёр. Вучыўся ў школе драм. мастацтва (Нью-Йорк, 1943). З 1944 іграў на Брадвеі. Вядомасць атрымаў пасля выканання ролі Стэнлі Кавальскага ў спектаклі «Трамвай «Жаданне» Т.Уільямса. З 1950 здымаецца ў кіно. Мае ўласны стыль акцёрскай ігры — разнавіднасць сістэмы Станіслаўскага, прыстасаваная да кінакамеры. Выканаўца гал. роляў у драмах, камедыях, вестэрнах, дзе стварыў вобраз бунтоўнага героя, які не ў стане падтрымліваць сувязі з грамадствам: «Віва, Зана!», «Апошняе танга ў Парыжы», «Мужчыны», экранізацыя «Трамвая «Жаданне», «Апакаліпсіс», «У порце» (прэмія «Оскар», 1955), «Хросны бацька» (прэмія «Оскар», 1973, не прыняў) і інш. Супрацоўнічае з рэжысёрамі Ф.Копалай, Б.Берталучы, А.Пенам, Дж.Х’юстанам, Э.Дзмітрыкам. Як рэжысёр зняў вестэрн «Два аблічча помсты» (1960) і выканаў у ім гал. ролю.
т. 3, с. 241
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
незаму́жка, ‑і, ДМ ‑жцы; Р мн. ‑жак; ж.
Разм. Незамужняя жанчына. Бачыць дзед — не на яго жаданне справа хіліцца, і высватаў сабе дзеўку-саракавуху, незамужку. Лужанін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перапраша́льны, ‑ая, ‑ае.
Які выяўляе жаданне перапрасіць каго‑н. за што‑н. Пачуццё правіны кальнула пачцівае сэрца Авяр’яна Міхайлавіча, і ён пачаў гаварыць жонцы перапрашальным тонам. Пестрак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ardent [ˈɑ:dnt] adj. па́лкі; гара́чы; палымя́ны;
an ardent desire гара́чае жада́нне;
an ardent lover па́лкі палюбо́ўнік;
an ardent supporter заўзя́ты прыхі́льнік
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
desire1 [dɪˈzaɪə] n.
1. жада́нне; хаце́нне
2. пра́га
3. прадме́т жада́ння;
He got all his desires. Усе яго жаданні збыліся.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
itch2 [ɪtʃ] v.
1. cвярбе́ць
2. infml (for) пра́гнуць; карце́ць;
He is itching to travel. У яго неадольнае жаданне вандраваць.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
капры́з
(фр. саргісе, ад лац. capra = каза)
1) беспадстаўнае, але настойлівае патрабаванне, недарэчнае жаданне;
2) перан. што-н. нечаканае, выпадковае (напр. к. моды, к. надвор’я).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
По́хаць, по́хоць ’хаценне, сквапнасць’ (ТС), рус. по́хоть ’грубая палавая цяга’, укр. по́хіть ’тс’, ’жаданне’, балг. по́хот ’тс’, ст.-слав. похоть ’юр’, похотьнъ ’юрлівы’, похотѣниѥ ’жаданне’. Прасл. *po‑chotь (БЕР 5, 564), гл. хаце́ць, але Сной₂ (536) мяркуе, што гэтыя словы, як і славен. pohóta ’пажадлівасць’, з’яўляюцца самастойнымі ўтварэннямі асобных славянскіх моў, аднак параўн. балг. по́хта, для якога Экерт (Зб. Бернштэйну, 488–490) рэканструюе прасл. *poxъta (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)