рэлігійна-філасофскае вучэнне, паводле якога свет існуе ў богу.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
заму́жка, ‑і, ДМ ‑жцы; Рмн. ‑жак; ж.
Разм. Замужняя жанчына. Фараон, аднак, дазнаўся, Што з замужкаю звязаўся І тут раптам занямог. — Пакараў мяне, знаць, бог!Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
deity
[ˈdi:əti]
n., pl. -ties
1) бо́ства n., бог -а m., багі́ня f.
2) бо́скасьць f.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Aesculapius
[,eskjəˈleɪpɪəs]
n.
1) Эскуля́п -а m. (ры́мскі бог мэдыцы́ны й лячэ́ньня)
2) мэ́дык -а m.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Bacchus
[ˈbækəs]
n.
1) Myth. Ба́хус -а m. (бог віна́)
2) віно́n. або́ гарэ́лка f.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
АШУ́Р,
у акадскай міфалогіі вярхоўнае бажаство асірыйскага пантэона. Першапачаткова бог-апякун асірыйскіх цароў і горада Ашур. Эмблема Ашура — крылаты сонечны дыск.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Стрыбо́г ‘уладар зямных і нябесных вод (атаясамліваўся з Міколам Вясеннім або Лысым)’ (Жлоба, Народная педагогика Полесья: по материалам этнографических исследований, Брест, 2002, 182–183), страж.-рус.Стрибогъ ‘бог вятроў’, параўн. вѣітри, Стрибожи внуци ў “Слове пра паход Ігаравы”. Лічыцца запазычаннем з ст.-іран.*Srībaɣa; паводле Мартынава (Этнагенез, 6–7), ‘добры бог’, супрацьпастаўлены *Dužbaɣa ‘злы бог’, суадносным з стараж.-рус.Дажьбогъ (< прасл.*dъžbogъ). Гл. таксама Фасмер, 3, 777 (з аглядам версій і літ-ры). Трубачоў (Этногенез₂, 197–198) лічыць прасл.*stribogъ і *da(djь)bogъ культурнымі інавацыямі славян, а не індаеўрапейскімі архаізмамі, першае з якіх уяўляе кампазіт з імператыўнай формай дзеяслова *sterti ‘распаўсюджваць, распасціраць’ у спалучэнні з іменем *bogъ ‘бог’; гл. яшчэ Праабражэнскі, 2, 398; Якабсон, IJSLP, 1959, 1–2, 272; Тапароў, СБЯ, 1983, 120; Жураўлёў, Язык и миф, 171–172. Сувязь з стрыбаць (гл.) і ням.streben ‘прагнуць, імкнуцца’ (Брукнер, KZ, 50, 195) малаверагодная, паколькі гэта быў бы просты аддзеяслоўны дэрыват, параўн. стрыбок ‘скачок’. Гл. яшчэ Зайкоўскі, Бел. міф.₂, 492–493; ЕСУМ, 5, 439–440.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
крыць, крыю, крыеш, крые; заг. крый; незак., што.
1. Рабіць над чым‑н. страху, дах, верх. Крыць павець. Крыць хату. Крыць машыну брызентам.//Разм. Рабіць (страху, дах і пад.). Будаўнікі канчалі крыць дахі баракаў.Броўка.
2.Разм. Прыкрываць, атуляць. Зноў вас пабачыў, бярозы старыя, ваша ўтульнасць ізноў мяне крые.Дубоўка.Неба з захаду цямнее. Крые даль смугою.Колас.
3.без дап.Разм. Ужываецца замест некаторых дзеясловаў для абазначэння дзеяння, якое выконваецца з асаблівай сілай, імклівасцю. Бераг — вось ён, зусім побач... Жвавей, матрос. Крый сажонкамі! Адпачываць будзеш пасля.«Беларусь».
4. У картачнай гульні — біць карту партнёра вышэйшай картай. Крыць валета дамай.
Крый бог (божа) — а) выражэнне перасцярогі, папярэджання не рабіць чаго‑н. Крый божа Звязаць вам З гэтым хлопцам лёс!Корбан; б) вырашэнне нежадання, недапушчальнасці чаго‑н. Калі сын з сям’ёю перабраўся ў сваю хату, дзед зрабіў брамку з замком, каб дзеці — крый божа — не залезлі ў садок.С. Александровіч.
Крыць матамкаго — груба лаяць.
Няма чым крыць — няма чаго сказаць у адказ, у апраўданне.
Няхай бог крыегл.бог.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ачмурэ́ць, ‑эю, ‑эеш, ‑эе; зак.
Разм. Страціць здольнасць ясна ўспрымаць і разумець навакольнае; адурэць. [Сусед Сідара:] — Куды вы!.. Ачмурэлі!.. Згубіць сябе хочаце!..Галавач.— Як бог свят, ачмурэў чалавек! — спалохаўся дзед.Бажко.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
барані́цьнесов. обороня́ть, защища́ть;
◊ барані́ бо́жа — не дай (изба́ви, упаси́, не приведи́) бог; не доведи́ (госпо́дь)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)