басэ́тля
(польск. basetla < ням. Bassettel, ад іт. bassetto)
народны смычковы музычны інструмент нізкага рэгістра, блізкі да віяланчэлі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
паўжывы́, ‑ая, ‑ое.
Чуць жывы, блізкі да смерці. [Заложнікаў] выводзілі па тры, па чатыры чалавекі, знясіленых, паўжывых, некаторых зусім непрытомных ад голаду, ад катаванняў. Лынькоў. // Які страціў сілы, аслабеў ад якіх‑н. перажыванняў. Паўжывы ад страху.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
друг, -а, м.
1. Той, хто дружыць 3 кім-н., блізкі сябар, прыяцель.
Стары д. лепш за новых двух (з нар.). Сустрэча з другам.
Зялёны д. (пра лес).
2. Ужыв. як зварот да блізкага чалавека, а таксама як ветлівы зварот да таварыша, суседа ці сустрэчнага чалавека.
Дапамажы, д.
3. К дру́жа (разм.). Ужыв. як форма звароту да каго-н.
Дарагі дружа, спачуваю табе.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
Vertráute
sub m, f -n, -n даве́раны, -ная, блі́зкі ся́бар, блі́зкая сябро́ўка
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
напаўмёртвы, ‑ая, ‑ае.
1. Блізкі да смерці; напаўжывы. Напаўмёртвы чалавек. // перан. Амаль бязлюдны, пусты. Напаўмёртвая вуліца. // Часткова засохлы, завялы (пра расліны). Напаўмёртвае дрэва.
2. перан. Які страціў сілы ад якіх‑н. перажыванняў. Напаўмёртвая ад страху жанчына.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
анагене́з
(ад ана- + -генез)
1) тып эвалюцыйнага працэсу арганічнага свету, блізкі да прагрэсу, 2) біял. працэс рэгенерацыі тканак.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
intimate
I [ˈɪntəmət]
1.
adj.
1) до́бра знаёмы; блі́зкі, сябро́ўскі, сардэ́чны (пра ся́бра)
2) грунто́ўны (пра ве́ды)
3) глыбо́ка асабі́сты, патае́мны, запаве́тны, інты́мны
2.
n.
блі́зкі ся́бра або́ партнэ́р
II [ˈɪntəmeɪt]
v.t.
1) рабі́ць намі́нку
2) паведамля́ць, абвяшча́ць
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
юро́дзівы, ‑ая, ‑ае.
1. Дурнаваты, блізкі да вар’яцтва. Юродзівы хлопец.
2. у знач. наз. юро́дзівы, ‑ага, м. У веруючых, рэлігійных людзей — вар’ят, які валодае дарам прадказання. Распаўсюджвалі розныя небыліцы багамольцы, юродзівыя, а ў першую чаргу духавенства. «Звязда».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ско́ры разм
1. (хуткі) schnell; rasch; geschwínd;
2. (блізкі па часе) báldig;
◊ на ско́рую руку́ flüchtig; Hals über Kopf
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Пру́глічка ’драўляны падгалоўнік у ложку’ (рас., Шатал.). Паводле Лаўчутэ (Балтизмы, 126), паколькі слова не этымалагізуецца на славянскай глебе і ягоны арэал блізкі да балтыйскага, яно магло быць запазычана з балтыйскіх моў; параўн. літ. brūklỹs ’тоўстая палка, кавалак дрэва’, лат. sprũngulis ’маленькі круглы адрэзак дрэва; палка, пень’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)