Verbum

анлайнавы слоўнік

abandon

[əˈbændən]

v.t.

1) пакіда́ць; адмаўля́цца

to abandon a career — пакі́нуць прафэ́сію

to abandon a custom — адыйсьці́ ад звы́чаю

to abandon one’s home — пакі́нуць (свой) дом

2) адрака́цца; адмаўля́цца; адступа́ць

to abandon one’s position — адмо́віцца ад сваёй пазы́цыі, перакана́ньня

3) парыва́ць; вырака́цца; пазбыва́цца

to abandon a habit — пазбыва́цца звы́чкі

4) аддава́цца; упада́ць

to abandon oneself to despair — аддава́цца ро́спачы, упада́ць у ро́спач

1) бестурбо́тнасьць f.

to dance with youthful abandon — танцава́ць з маладо́й бестурбо́тнасьцю

2) бесцырымо́ннасьць, нястры́манасьць f.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

abdicate

[ˈæbdɪkeɪt]

1) абдыкава́ць; адмаўля́цца

The king abdicated his throne — Каро́ль адмо́віўся ад тро́ну

2) адыхо́дзіць

Those who abdicate life socially, will soon abdicate from life itself — Ты́я, што адыхо́дзяць ад грама́дзкага жыцьця́, ху́тка ады́йдуць ад само́га жыцьця́

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

renounce

[rɪˈnaʊns]

v.i.

1) адступа́ць (-ца); зрака́цца; адмаўля́цца

He renounced his claim to the money — Ён адмо́віўся ад сваі́х прэтэ́нзіяў на гро́шы

2) вырака́цца, зрака́цца каго́-чаго́; адпіра́цца ад каго́-чаго́

He renounced his wicked son — Ён вы́ракся свайго́ зло́га сы́на

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

cofać

незак.

1. пасоўваць назад; адхопліваць; прыбіраць;

2. адмяняць; браць назад (абяцанне);

cofać swoje postanowienie — адмяняць сваё рашэнне;

cofać swoje słowa — адмаўляцца ад сваіх слоў; браць свае словы назад

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

verléugnen

vt адмаўля́цца (ад каго-н., ад чаго-н.), вырака́цца (каго-н., чаго-н.)

(sich) здра́дзіць само́му сабе́

er ließ sich ~ — ён прасі́ў сказа́ць, што яго́ няма́ (до́ма)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

áufgeben

* vt

1) задава́ць (урок)

2) здава́ць (багаж)

3) адмаўля́цца (ад чаго-н.)

das Amt ~ — адмо́віцца ад паса́ды

die Hóffnung ~ — стра́ціць надзе́ю

4) спарт. падава́ць (валейбол); шахм. прайгра́ць, здава́ць па́ртыю

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

refuse

[rɪˈfju:z]

v.t.

адмаўля́ць; не прыма́ць

to refuse an offer — не прыня́ць прапано́вы

to refuse admittance — не дапусьці́ць, не прыня́ць

v.i.

адмаўля́цца

to refuse to discuss the question — адмо́віцца абмярко́ўваць пыта́ньне

She is free to refuse — Яна́ мо́жа адмо́віцца

[ˈrefju:s]

сьмяцьцё n., адкі́ды

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

Каро́ткі, укр. короткий, рус. короткий, чэш. krátký, славац. krátky, в.-луж. krótki, палаб. kortʼě (< kort ъkъ), польск. krótki, балг. кратък, макед. краток, серб.-харв. кра́так, славен. krátek. Этымалогія слова даволі празрыстая. Прасл. kortъkъ атрымаў сваю рэгулярную суфіксацыю ‑ъkъ з прасл. kortъ (ŭ‑аснова). Назоўнік kortъ у значэнні ’раз’ захаваўся ў паўд.-слав. і зах.-слав. мовах. Усх.-слав. мовы запазычылі стараславянскія формы крат, кратны (гл.), кратнасць (гл.). Прасл. kortъ непасрэдна суадносіцца з прасл. čьrtǫ, čersti ’праводзіць баразну’, літ. kir̃sti, kertù ’рубіць’, лат. cirst ’тс’, ст.-інд. kártati ’рэжа’ (Трубачоў, Эт. сл., 11, 102; 4, 75–76). Такім чынам, kortъ меў значэнне ’адрэзаны кавалак, канец’. Гэта не значыць, што тут мы маем справу з праславянскай інавацыяй (čersti > kortъ > kortъkъ ’кароткі’). Сапраўды, у балт. мовах не існуе надзейнай паралелі да kortъkъ. Літ. kartùs ’горкі’, якое з’яўляецца фармальна тоесным прасл. kortъ, мае іншую семантыку (параўн. Хэмп, RS XXX, 1, 43). Але насуперак Трубачову, Эт. сл., 11, 103, нельга адмаўляцца ад параўнання прасл. kortъkъ і лац. curtus ’кароткі’. Семантычная тоеснасць, якой не хапае фармальна тоеснаму літ. kartùs, тут відавочная, а фармальныя разыходжанні мінімальныя (лац. curtus павінна адпавядаць не прасл. kortъ, а kъrtъ). Улічваючы тое, што паняцце ’кароткі’ ў балт. мовах перадаецца лексемай іншага паходжання (літ. trum̃pas ’кароткі’, trùpùtis ’крошка’, trupė́ti ’крышыцца’), магчымым з’яўляецца другаснай пранікненне італ. kartus (блізкага да лац. curtus) у прасл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ма́йна ₁ ’апускай уніз! (у мове грузчыкаў, будаўнікоў)’ (ТСБМ), рус. чарнаморск. ма́йна ’паднімай ветразі!’, лат. maina ’апускай!’ (у мове грузчыкаў), тур. mayna ’апускай ветразі!’ < італ. (am)mainare ’тс’. Недастатковасць матэрыялу не дазваляе вызначыць шлях запазычання ў бел. мову.

Ма́йна ₂ ’палонка, шырокая расколіна ў лёдзе’ (ТСБМ), лельч. майна́ ’луг, затоплены вадой’ (Мат. Гом.). Рус. арханг., алан., вяцк., ленінгр. ма́йна ’палонка’. Паводле Кілімы (160) — уграфінізм, параўн. фін. mainas, водск. maina ’вялікая палонка’. Параўн. таксама рус. майда ’тс’ (Фасмер, 2, 559).

Ма́йна ₃ ’маннік наплываючы, Glyceria fluitans (L.)’ (маг., Кіс.) — з манна, у выніку распадабнення нн > йн; укр. манна ’тс’, рус. манник ’тс’. Да ма́нна (гл.). Матывацыя: гэта расліна для славян была вельмі важнай — у перыяд нястачы яны збіралі яе насенне і ўжывалі ў ежу (Махэк, Jména, 280).

Майна́ ₁ ’трызненне’, майна́чыць ’трызніць’, ’гаварыць абы-што, выдумляць’ (гродз., паст., Сл. ПЗБ), стаўбц. майна́чыць ’гаварыць абы-што, без толку’ (З нар. сл., Жыв. сл.), ’адмаўляцца ад абяцання, ашукваць’ (Сл. ПЗБ), ’хлусіць’ (гродз., Сцяшк. Сл.). Беларускае. Дзеяслоў з’яўляецца паўкалькай (майна‑чыць, як дзіва‑чыць), першая частка якой — балтызм, параўн. літ. mainaĩ ’абмен, мена’, лат. maiņa ’тс’, ’перамена’, ’змена’, ’змяненне’. Ад літ. mainýti выводзяць: Грынавяцкене і інш. (Liet. term., 177, 182) і Лаўчутэ (Сл. Балт., 69).

Майна́ ₂ ’водарасці (у вадзе або высахлыя)’ (жытк., Нар. словатв.). Няясна. Магчыма, да ма́йна ₃ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

níederlegen

1) кла́сці, пакла́сці

éinen Kranz ~ — ускла́сці вяно́к (an D – да чаго-н.)

die Wáffen ~ — скла́сці збро́ю

2) уно́сіць (грошы)

3) склада́ць з сябе́, адмаўля́цца (ад чаго-н.)

3) укла́дваць спаць

5) зно́сіць, разбура́ць

(sich) прыле́гчы

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)