Трутнёўка ‘пчаліная матка, ад якой выводзяцца толькі трутні’ (Сцяшк., Варл.; слаўг., Нар. сл., Скарбы, Сл. ПЗБ), трутнёўка ‘тс’ (Мат. Гом.), трутоўка ‘тс’ (Сцяшк.; лід., Сл. ПЗБ, ПСл; слаўг., Нар. сл., Скарбы, ПСл), труто́вка, тру́тныха ‘тс’ (Сл. Брэс.), труто́ўка ‘неаплодненая матка’ (Анох.). Да тру́цень (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
бо́ны
(фр. bons)
1) крэдытныя дакументы, уладальнік якіх мае права атрымаць адзначаную ў іх суму ў пэўны час ад пэўнай установы;
2) папяровыя грошы, якія страцілі плацежную сілу і маюць цікавасць толькі для калекцыянераў (гл. баністыка).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
культу́ра, ‑ы, ж.
1. толькі адз. Сукупнасць дасягненняў грамадства ў вытворчым, грамадскім і культурным жыцці. Матэрыяльная культура. Духоўная культура. Агульначалавечая культура. Гісторыя культуры.
2. Узровень такіх дасягненняў у пэўную эпоху ў якога‑н. народа або класа. Сацыялістычная культура. Культура Старажытнага Рыма. // Спец. Агульнасць археалагічных помнікаў пэўнай эпохі ў развіцці першабытнага грамадства. Культура штрыхаванай керамікі.
3. толькі адз. Ступень, ўзровень развіцця якой‑н. асобнай галіны гаспадарчай, духоўнай або разумовай дзейнасці. Культура мовы. Культура земляробства. Культура вытворчасці. // Сукупнасць умоў, неабходных для жыцця адукаванага чалавека. Культура быту.
4. толькі адз. Адукаванасць, культурнасць, выхаванасць. Чалавек высокай культуры.
5. толькі адз. Развядзенне, вырошчванне якой‑н. расліны; культываванне. Культура бульбы. Культура пшаніцы. // Апрацоўка. Культура глебы.
6. Расліна, якая разводзіцца, вырошчваецца. Кармавыя культуры. Тэхнічныя культуры.
7. Мікраарганізмы (бактэрыі, дрожджы, некаторыя грыбы), вырашчаныя ў пажыўным асяроддзі. Культура стрэптакокаў.
•••
Фізічная культура — усебаковае ўдасканаленне і ўмацаванне чалавечага цела шляхам фізічных практыкаванняў, захоўвання правільнага рэжыму.
[Лац. cultura.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
now [naʊ] adv.
1. за́раз, цяпе́р
2. тады́, у той час/мо́мант (у апавяданні);
just now за́раз; то́лькі што;
from now on ад/з гэ́тага ча́су; надале́й, у дале́йшым;
up to now да гэ́тай пары́;
He was here just now. Ён толькі што быў тут.
3. : Now, you’ve broken it! Ну вось, ты і зламаў яго!
♦
(every) now and again/then ча́сам, час ад ча́су;
(it’s) now or never за́раз ці ніко́лі;
Now she’s cheerful, now she’s sad. Яна то вясёлая, то сумная;
Now then, what’s the matter? Ну, дык у чым справа?;
Now, now that’ll do. Ну, ну хопіць.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
przesada
przesad|a
ж. перабольшанне, перабольшванне, перавелічэнне, перавялічванне;
do ~y — празмерна; звыш меры;
to już ~a! — гэта ўжо занадта!;
tylko bez ~y! — толькі без перабольшвання!
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
ноI
1. союз але́; (да) ды; (а) а; (однако) адна́к;
не то́лько там, но и здесь не то́лькі там, але́ і тут;
они́ бы́ли там, но он их не ви́дел яны́ былі́ там, але́ (ды) ён іх не ба́чыў;
не то́лько ви́дел их, но да́же говори́л с ни́ми не то́лькі ба́чыў іх, але́ (а) на́ват гава́рыў з і́мі;
он зако́нчил рабо́ту, но не переписа́л ён ско́нчыў рабо́ту, але́ (адна́к) не перапіса́ў;
2. в знач. сущ. але́ нескл., ср.;
никаки́х «но»! нія́кіх «але́»!
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
змагчы́, змагу, зможаш, зможа; пр. змог, змагла, ‑ло; зак., звычайна з інф.
Здолець зрабіць што‑н. — Стаць разведчыцай ты зможаш у любы момант, калі гэта спатрэбіцца. Шамякін. Дрэвы забылі пра буры і страты, Раны свае загаіла зямля. Толькі нічога забыць не змагла ты, Памяць мая! Танк. // Атрымаць магчымасць зрабіць што‑н. Далёкая мілая мама, Я знаю — каб толькі змагла, Не зёлкамі ты, а рукамі Бяду б ад мяне адвяла. Астрэйка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
запе́ў, ‑певу, м.
1. Пачатак харавой песні або куплета, які выконваецца запявалам. — Глыбокае мора, шырокае мора, — Старая запеў павяла, — Ды толькі глыбейшым было маё гора, Шырэйшаю скруха была. Бялевіч.
2. Пачатак быліны, звычайна не звязаны з яго зместам; зачын. // перан. Пачатак чаго‑н., уступ да чаго‑н. Публіцыстыка Ф. Багушэвіча была толькі запевам да той палымянай і шчырай песні, што велічна прагучала ў «Дудцы беларускай» і «Смыку беларускім». С. Александровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дзяржа́цца, ‑жуся, ‑жышся, ‑жыцца; незак.
Трымацца. Гэй, ляці, але дзяржыся, Злы яздок, Без пары не праваліся У масток. Чарот. А Сцёпка вывеў з гэтага такое заключэнне, што і перабор меры таксама нядобры, як і недабор. Трэба быць асцярожным і больш дзяржацца сярэдзіны. Колас.
•••
Толькі дзяржыся! — выклічнік, які паказвае на высокую ступень праяўлення якой‑н. якасці. — А які з мяне музыка быў у тых гадах, дык толькі дзяржыся! Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
pretense
[ˈpri:tens]
n.
1) вы́думаная прычы́на, вы́гляд -у m.; зачэ́пка f.
under pretence of — пад вы́глядам чаго́
2) удава́ньне, прыкі́дваньне n.
His anger was all pretence — Ён то́лькі прыкі́нуўся зло́сным
3) прэтэ́нзія f.; прэтэнзі́йнасьць f.
4) прэтэнцыёзнасьць f. (на́звы, во́праткі)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)