Verbum

засе́сці, -ся́ду, -ся́дзеш, -ся́дзе; засе́ў, -се́ла; -ся́дзь; зак.

1. Надоўга размясціцца дзе-н.

З. дома.

2. за што і з інф. Сесці надоўга, заняўшыся якой-н. справай.

З. за падручнікі.

З. пісаць.

3. Скрытна размясціцца дзе-н.

З. ў акопах.

4. (1 і 2 ас. не ўжыв.), у чым. Шчыльна ўвайсці, трапіць у што-н. так, што цяжка выняць, выцягнуць.

З. ў гразі.

Куля засела ў сцяне.

Трывога засела ў душы (перан.).

|| незак. засяда́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е (да 2 і 4 знач.).

нязго́да, -ы, ДМ -дзе, ж.

1. Адсутнасць адзінства ў думках, поглядах.

Выказаць рашучую нязгоду з таварышам.

2. Разлад, сварка.

Н. ў сям’і.

3. Адмоўны адказ на што-н.

Яе зацятае маўчанне ўсе разумелі як нязгоду.

пабыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; зак.

1. Паездзіць, пахадзіць (па многіх месцах).

П. на Каўказе і ў Крыме.

2. Пабыць, пажыць дзе-н.

П. на поўдні.

3. Зайсці куды-н., наведаць каго-, што-н.

П. у бацькоў.

папрыстаўля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е; зак.

1. што. Прыставіць, прысланіць да каго-, чаго-н. усё, многае.

П. жэрдзе да страхі.

2. каго (што). Прызначыць быць дзе-н., каля каго-н. — пра ўсіх, многіх.

П. вартавых да затрыманых.

плея́да, -ы, ДМ -дзе, ж. (высок.).

1. Група выдатных дзеячаў пэўнай эпохі ў якой-н. галіне культуры, навукі.

П. выдатных пісьменнікаў.

2. (з вялікай літары), мн. Плея́ды, Плея́д. Вялікая колькасць яркіх зорак у сузор’і Цяльца.

гірля́нда, -ы, ДМ -дзе, мн. -ы, -аў, ж.

Кветкі і зеляніна, сплеценыя ў выглядзе шырокай істужкі, а таксама наогул арнамент такой формы ці доўгі рад, ланцуг чаго-н.

Г. з дзеразы.

|| прым. гірля́ндавы, -ая, -ае.

го́ран, -рна, мн. -рны, -рнаў, м.

1. Кавальская печ з мяхамі і паддувалам для награвання і пераплаўкі металаў ці печ для абпальвання керамічных вырабаў.

2. Ніжняя частка доменнай печы, дзе згарае паліва.

|| прым. гарнавы́, -а́я, -о́е.

гад, -а, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.

1. звычайна мн. Жывёла сямейства паўзуноў (змяя, гадзюка і пад.).

2. перан. Агідны чалавек, гадзіна (у 2 знач.; пагард.).

Фашысцкія гады.

|| прым. га́дскі, -ая, -ае (да 2 знач.).

лампа́да, -ы, ДМ -дзе, мн. -ы, -па́д, ж.

Каганец, які выкарыстоўваецца ў хрысціянскім набажэнстве.

Л. напаўняецца ялеем і запальваецца перад абразамі.

|| памянш. лампа́дка, -і, ДМ -дцы, мн. -і, -дак, ж.

|| прым. лампа́дны, -ая, -ае.