Verbum

анлайнавы слоўнік

паліту́ра, ‑ы, ж.

1. Спіртавы лак, які ўжываецца для паліроўкі вырабаў з дрэва. — Будзе ехаць хто ў Мінск, папрасіце купіць ліст шліфавальнай паперы і бутэльку палітуры. Пальчэўскі.

2. Разм. Глянец, бляск, наведзены паліраваннем. Палка... абжытая да таго, што на загнутай дужцы-ручцы сцерлася палітура і фарба да самага дзерава, да сукаватага ядлоўца. Пестрак.

[Ням. Politur.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фане́ра, ‑ы, ж.

1. Абліцовачны драўняны матэрыял у выглядзе тонкіх пласцін, які выкарыстоўваецца для абклейвання сталярных вырабаў, каб надаць ім прыгожы выгляд.

2. Матэрыял са склееных тонкіх пласцін дрэва з перакрыжаваным размяшчэннем валокнаў драўніны. Саша набраў хлебных крошак, ссыпаў іх на ліст фанеры і папрасіў маці: — Хачу на балкон, пакарміць верабейчыкаў. Даніленка.

[Ад ням. Furnier.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Schopf

m -(e)s, Schöpfe

1) віхо́р, чуб

2) маку́шка галавы́

3) вершалі́на (дрэва)

◊ die Gelégenheit [das Glück] beim ~(e) fássen [néhmen*] — не прапусці́ць шча́сця [вы́падку]

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

Астро́ва ’лесвіца пры стойле’, ’нятоўстая елка з сучкамі па 10–15 см даўжынёй’ (Янк. I), астро́ўка ’тс’ (Янк. II), астро́ўка, астро́ўкі ’прыстасаванне ў выглядзе піраміды з сукаватых яловых жэрдак і калоў для сушкі сена, вікі, гароху, ільну і г. д.’ (Грынблат, Белор., 110; Касп.; Хрэст. дыял., 22, 30; Інстр. II); паводле ДАБМ, к. 234, пашырана на паўночны ўсход ад лініі Орша–Полацк; астраўё, астравіны (ДАБМ, 789, 790; Малчанава, Мат. культ., 38, фота на стар. 39). Слова са значэннямі, якія можна звесці да ’сукаваты, нятоўсты кавалак дрэва’, сустракаюцца і на іншых тэрыторыях, напр. у Палессі острывэц (стол.), острувля (маларыц.) ’ссечанае маладое дрэва з сукамі, па якому залазяць на дрэва да вулля’ (Анох.). Аналагічныя значэнні маюць словы і ў іншых славянскіх мовах: рус. дыял. остро́вье, о́стровь, острови́на, островник; укр. дыял. острова, острів, островʼяниця, острева, польск. ostrew, ostrewka, чэш. ostrev (малюнак гл. у Махэка), славац. ostrva, славен. ostr̂v(a), серб.-харв. о̏стрва. Не ведаем балг., мак., с.-луж. адпаведнікаў. Ад кораня *ostr‑ (гл. востры) з суфіксальным ‑ъv‑ (параўн. дрэва, плява і пад.); да гэтага кораня слова адносілі Міклашыч, 227; Даль, 1, 706; Брукнер, 386; Скок 2, 575. Па Махэку₂, 420, з *ostrъbъ, што патрабуе ўдакладненняў. Гл. астрога.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

фі́га ж

1. (плод) Féige f -, -n;

2. (дрэва) Féigenbaum m -(e)s, -bäume;

3. (кукіш) Féige f -, -n;

◊ атрыма́ць фі́гу з ма́слам разм nichts bekómmen*, leer áusgehen*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

ча́йны Tee-;

ча́йная планта́цыя Téepflanzung f -, -en;

ча́йнае дрэ́ва Téestrauch m -(e)s, -sträucher;

ча́йны сэрві́з Téeservice [-vi:s] n -es, -, Téegeschirr n -(e)s;

ча́йная ру́жа Téerose f -, -n

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

ка́вавы

1. Káffee-;

ка́вавае дрэ́ва Káffeebaum m -(e)s, -bäume;

ка́вавы боб Káffeebohne f -, -n;

2. (пра колер) káffebraun;

◊ гада́ць на ка́вавай гу́шчы aus dem Káffeesatz wáhrsagen аддз

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

ко́ркавы^II Kork-; aus Kork;

ко́ркавае дрэ́ва Kórkbaum m -(e)s, -bäume;

ко́ркавы шлем Trópenhelm m -(e)s, -e;

ко́ркавы по́яс Kórkgürtel m -s, -;

ко́ркавая кара́ Kórkbaumrinde f -

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

Багла́й ’гультай, абібок, лежабок, непаваротлівы чалавек’ (Нас., Бяльк., Інстр. лекс., Др.-Падб., параўн. Гарэц.). Рус. дыял. багла́й ’гультай, дармаед’, укр. багла́й, баглі́й. Фасмер (1, 102) лічыць, што зыходзіць трэба з *багла́й ’кавалак дрэва’ (адносна семантыкі параўн. дуб ’дрэва; дурны чалавек’), і параўноўвае гэта слова з баго́р, рус. бага́й, бага́н ’жардзіна з кручком; доўгая жардзіна’ і г. д. Але ўся гэта група слоў не мае надзейнай этымалогіі. Анышкевіч (Словарь, 64) параўноўвае з серб.-харв. ба̏гља ’звязак сена, саломы’, рум. а se bâhlí ’псавацца, гнісці’. Няясна.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

gem

[dʒem]

1) кашто́ўны ка́мень (асаблі́ва рэ́заны, шліфава́ны); кашто́ўнасьць, пэ́рла f.

2) лі́сьцевая пупы́шка f.

v.t.

1) упрыго́жваць, прыбіра́ць кашто́ўнымі камяня́мі

2) распуска́цца (пра дрэ́ва)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)