крыві́ць, крыўлю́, кры́віш, кры́віць; кры́ўлены; незак., што.
1. Рабіць крывым, перакошаным, выгнутым.
К. абцасы.
2. Перакошваць у грымасе (пра твар, губы, рот і пад.)
К. губы.
◊
Крывіць душой — гаварыць няшчыра, не так, як падказвае сумленне.
|| зак. пакрыві́ць, -крыўлю́, -кры́віш, -кры́віць; -кры́ўлены і скрыві́ць, скрыўлю́, скры́віш, скры́віць; скры́ўлены.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
інсцэні́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; -раваны; зак. і незак., што.
1. Прыстасаваць (прыстасоўваць) для пастаноўкі на сцэне тэатра або ў кіно.
І. раман.
2. перан. Прытворна зрабіць (рабіць) што-н.
І. непрытомнасць.
|| наз. інсцэніро́ўка, -і, ДМ -ро́ўцы, мн. -і, -ро́вак, ж.
|| прым. інсцэніро́вачны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
балбата́ць, -бачу́, -бо́чаш, -бо́ча; -бачы́; незак. (разм.).
1. што і без дап. Гаварыць несупынна, невыразна, а таксама займацца пустымі размовамі.
Б. лягчэй, чым рабіць.
2. перан. Булькаць — пра ваду, што бяжыць або кіпіць.
|| аднакр. балбатну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -ня́це, -ну́ць; -ні́.
|| наз. балбата́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
цэнтрава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны; зак. і незак., што (спец.).
1. Вызначыць (вызначаць), устанавіць (устанаўліваць) цэнтр, цэнтральную кропку чаго-н.
2. Зрабіць (рабіць) адтуліну ў цэнтры чаго-н.
|| зак. зацэнтрава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны і адцэнтрава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны.
|| наз. цэнтрава́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
рыхлі́ць, -лю́, -лі́ш, -лі́ць; -лі́м, -ліце́, -ля́ць; ры́хлены; незак., што.
Рабіць рыхлым (звычайна пра ўскопванне).
Р. глебу.
|| зак. узрыхлі́ць, -лю́, -лі́ш, -лі́ць; -лі́м, -ліце́, -ля́ць; -ры́хлены і разрыхлі́ць, -лю́, -лі́ш, -лі́ць; -лі́м, -ліце́, -ля́ць; -ры́хлены.
|| наз. рыхле́нне, -я, н., узрыхле́нне, -я, н. і разрыхле́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
рыхтава́цца, -ту́юся, -ту́ешся, -ту́ецца; -ту́йся; незак.
1. да чаго, у што і з інф. Рабіць прыгатаванні да чаго-н.
Р. да зімы.
Р. ў дарогу.
Р. да экзаменаў.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Быць у стане ці працэсе падрыхтоўкі; наспяваць, быць наперадзе.
Рыхтуюцца важныя падзеі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
рыць, ры́ю, ры́еш, ры́е; ры́ты; незак., што.
1. Капаць, раскопваць рыхлае, сыпкае (лычом, рылам); капаючы, даставаць з зямлі, вырываць.
Свіння рые пожню.
Дзік рые бульбу.
2. Вымаючы зямлю, рабіць паглыбленне (пра жывёл).
Барсук рые нару.
|| зак. вы́рыць, -рыю, -рыеш, -рые; -рыты.
В. нару.
|| наз. рыццё, -я́, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нейтралізава́ць, -зу́ю, -зу́еш, -зу́е; -зу́й; -зава́ны; зак. і незак.
1. каго-што. Зрабіць (рабіць) нейтральным (у 1 і 2 знач.).
2. перан., што. Аслабіць (аслабляць) чый-н. уплыў, уздзеянне.
Н. уплыў.
3. што. Правесці (праводзіць) нейтралізацыю (у 3 знач.; спец.).
Н. раствор.
|| наз. нейтраліза́цыя, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прыня́цца, прыму́ся, пры́мешся, пры́мецца; прыня́ўся, -няла́ся, -ло́ся; прымі́ся; зак.
1. за што і з інф. Пачаць што-н. рабіць, узяцца за што-н.
Л. за справу.
П. пісаць заяву.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пусціць карані, прыжыцца.
Прышчэпак прыняўся.
|| незак. прыма́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прыпусці́цца, -пушчу́ся, -пу́сцішся, -пу́сціцца; зак. (разм.).
1. Пайсці, пабегчы хутка; паскорыць хаду, крок; пачаць што-н. рабіць, пусціцца.
П. за кім-н. П. бягом.
П. ў скокі.
П. бегчы.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Тое, што і узмацніцца.
Дождж прыпусціўся.
|| незак. прыпуска́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)