Verbum

замкну́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ні́ся; зак.

1. Зачыніцца (пра замок) або зачыніцца на замок, ключ.

Замок замкнуўся.

З. ў пакоі.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Злучыцца канцамі.

Ланцуг электраправодкі замкнуўся.

Круг замкнуўся (перан.: усё вытлумачылася, стала на свае месцы).

3. перан., у што, у чым і без дап. Адасобіцца, перастаўшы мець зносіны з іншымі.

З. ў сабе.

З. ў сваёй праблеме.

|| незак. замыка́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; наз. замыка́нне, -я, н.

Кароткае з. (спец.).

авало́даць, -аю, -аеш, -ае; зак.

1. кім-чым. Узяць сілай, захапіць, завалодаць.

А. крэпасцю.

2. перан., кім-чым. Падпарадкаваць сабе, надаць чаму-н. патрэбны кірунак.

А. увагай.

А. сабой (вярнуць самавалоданне, супакоіцца).

3. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.), перан., кім-чым. Ахапіць, апанаваць (пра стан, думкі, пачуцці).

Стома авалодала ўсім целам.

4. перан., чым. Трывала засвоіць што-н., вывучыць, навучыцца карыстацца.

А. замежнай мовай.

А. прафесіяй.

|| незак. авало́дваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. авало́данне, -я, н.

страх, -у, мн. стра́хі, -аў, м.

1. Пачуццё і стан вельмі моцнага спалоху.

Самлець ад страху.

2. у знач. вык. Страшна (разм.).

Мароз такі — проста с.

3. у знач. прысл. Надзвычай многа (разм.).

Грыбоў у лесе с.!

◊

Набрацца страху — некаторы час знаходзіцца ў стане моцнай боязі.

На свой страх (рабіць што-н.) — на сваю адказнасць, рызыку.

Пад страхам чаго — пад пагрозай.

Трымаць у страху каго-н. — падначаліць сабе пагрозамі.

У страха вочы вялікія — баязліўцу заўсёды страшна (прыказка).

умацава́цца, -цу́юся, -цу́ешся, -цу́ецца; -цу́йся; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Стаць больш моцным, устойлівым.

Бераг умацаваўся.

Перасаджанае дрэва ўмацавалася ў новым грунце.

2. Размясціцца, стварыўшы сабе абарончыя збудаванні.

Часць умацавалася на новым месцы.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Стаць больш моцным, здаровым, трывалым.

Нервы ўмацаваліся.

Здароўе ўмацавалася.

Яго становішча ўмацавалася.

4. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Стаць цвёрдым, устойлівым, усталявацца, устанавіцца.

Гаспадаркі ўмацаваліся.

|| незак. умацо́ўвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

|| наз. умацава́нне, -я, н.