пільнава́цца (каго, чаго) несов.
1. не отходи́ть;
п. ха́ты — не отходи́ть от до́ма;
2. (не упускать из виду) сле́довать; держа́ться, приде́рживаться;
п. даро́гі — держа́ться доро́ги;
п. ба́цькі — сле́довать за отцо́м;
3. сле́довать (чему), приде́рживаться; соблюда́ть, блюсти́;
4. не оставля́ть без внима́ния, без забо́ты;
п. гаспада́ркі — не оставля́ть без внима́ния хозя́йства;
5. (и без доп.) бере́чься, остерега́ться;
каб пільнава́ўся, то не захварэ́ў бы — е́сли бы берёгся (остерега́лся), то не заболе́л бы;
6. страд. охраня́ться, стере́чься, сторожи́ться; подстерега́ться; см. пільнава́ць 1, 2
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
заве́дзены, ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад завесці.
•••
Як заведзеная машына гл. машына.
Як заведзены — без перапынку, без затрымкі (гаварыць, рабіць што‑н.). Лазар гаворыць, як заведзены, і развязвае кайстру. Жычка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бязно́гі, ‑ая, ‑ае.
Які не мае нагі, ног. [Карнейчык:] Падарыце, матачка, бязногаму няшчаснаму калеку. Крапіва. // Разм. Які не валодае нагамі, страціў здольнасць хадзіць. // Разм. Без ножкі, без ножак (пра мэблю). Бязногі стол.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адду́ха, ‑і, ДМ ‑дусе, ж.
Разм.
1. Кароткі перапынак для адпачынку. Два дні ішоў дождж — сцябаў зямлю без аддухі, без літасці. Пташнікаў.
2. Тое, што і аддушына (у 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прабалбата́ць, ‑балбачу, ‑балбочаш, ‑балбоча; зак.
Разм.
1. Правесці некаторы час у балбатні. Гадзіну прабалбатаць.
2. што і без дап. Выдаць тайну, сакрэт.
3. што і без дап. Незразумела сказаць што‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спын, ‑у, м.
Канец, спыненне. Але на ўсё ёсць спын, і сёння час расплаты! Грамыка. А зверху без спыну сячэ дробны халодны дождж. Васілевіч. Тут [у лесе] нядаўна без спыну Завіхаліся пілы. Кірэенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
каплі́ца, -ы, мн. -ы, -ліц, ж.
Невялікі царкоўны або касцельны будынак з абраза́мі без алтара; малельня.
|| памянш. каплі́чка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.
|| прым. каплі́чны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
паарфава́ць, -фу́ю, -фу́еш, -фу́е; -фу́й; -фава́ны; зак., што.
1. Ачысціць арфай усё або вялікую колькасць чаго-н.
П. усё збожжа.
2. і без дап. Арфаваць некаторы час.
П. некалькі гадзін.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
павыдумля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е; зак., што (разм.).
1. Вынайсці, прыдумаць вялікую колькасць чаго-н.
П. разнастайныя прыборы.
2. і без дап. Нахлусіць многае пра каго-, што-н.
Павыдумлялі розныя небыліцы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
пажані́цца, -жэ́німся, -жэ́ніцеся, -жэ́няцца, -жаніцеся; зак., з кім і без дап.
1. гл. жаніцца.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Ажаніцца — пра ўсіх, многіх.
Моладзь пажэніцца.
Сыны ўжо пажаніліся.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)