binder

[ˈbaɪndər]

n.

1) пераплётчык -а m., пераплётчыца f.

2)

а) рэ́чыва, яко́е зьвя́звае, скле́йвае (клей, цэмэ́нт)

б) снопавяза́лка f. (машы́на)

3) па́пка f., ско́расшыва́льнік -а m.

4) пі́саная ўмо́ва, грашо́вы закла́д

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

АПЫ́РСКВАЛЬНІК,

машына для апырсквання раслін растворамі, суспензіямі ці эмульсіямі ядахімікатаў. Выкарыстоўваюць для барацьбы з пустазеллем, шкоднікамі і хваробамі, пры дэфаліяцыі і дэзінсекцыі памяшканняў. Бываюць самалётныя, трактарныя (прычапныя і навясныя) і ранцавыя; гідраўлічныя і вентылятарныя.

У гідраўлічных апырсквальніках рабочая вадкасць распыльваецца фарсункамі за кошт лішкавага ціску ў гідрасістэмах. У вентылятарных вадкасць распыльваецца, акрамя фарсунак, паветраным патокам ад вентылятара. На Беларусі асвойваецца вытв-сць гідраўлічных апырсквальнікаў (ОПШ-15М) з дадатковым абсталяваннем для прыгатавання раствораў пестыцыдаў непасрэдна ў апырсквальніках.

Л.Я.Сцяпук.

т. 1, с. 441

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ЗДРАБНЯ́ЛЬНІК КАРМО́Ў,

машына для здрабнення кармоў перад скормліваннем с.-г. жывёле. Ёсць здрабняльнікі грубых кармоў (саломы, сцёблаў кукурузы і да т.п.), караняплодаў, бульбы, зялёнай масы, сіласу і інш. Здрабненне робіцца рэжучымі дыскамі, барабанамі з нажамі, малатковымі ротарамі і інш. Для здрабнення кармоў выкарыстоўваюць таксама драбілкі (зерня, саломы, сена, кукурузы ў пачатках), саломасіласарэзкі, каранярэзкі, цёркі і інш. машыны.

Здрабняльнік кармоў: 1 — загрузачны бункер; 2 — малатковы ротар; 3 — дэфлектар; 4, 7 — транспарцёры; 5 — грэбень; 6 — рэшата; 8 — мультыплікатар.

т. 7, с. 48

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ВАЛКАВА́ЛЬНІК тарфяны,

машына для збірання сухога фрэзернага торфу ў валкі перад складваннем яго ў штабель бункернай уборачнай машынай. Найб. пашыраны універсальныя прычапныя валкавальнікі маркі МТФ-ЗЗБ, выкарыстоўваюцца таксама скрэперы-валкавальнікі МТФ32 для валкавання і фрэзеравання торфу, ротарны шчотачны валкавальнік МТФ-37 і пнеўматычны ПВП-8. Рабочыя апараты валкавальніка МТФ-ЗЗБ складаюцца з рамы на колах і шарнірна падвешаных да яе 4 пар скрабкоў. Шыр. захопу 18—19 м, рабочая скорасць 10,7 км/гадз, прадукцыйнасць 11—12 га/гадз.

Б.А.Багатаў.

т. 3, с. 481

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

КУСТАРЭ́З,

машына для расчысткі тэрыторыі ад хмызняку і драбналесся (дрэў дыяметрам да 25 см). Бываюць адвальна-нажавыя, вальцава-нажавыя і нажавыя.

Найб. пашыраныя адвальна-нажавыя К. складаюцца са штурхальнай рамы, навешанай на гусенічны трактар, клінападобнага адвала з гарыз. нажамі, канатна-блочнай ці гідраўл. сістэмы кіравання. Выкарыстоўваюцца пры асваенні новых зямель (пры выкананні культуртэхнічных работ), буд-ве і эксплуатацыі дарог, пракладцы газаправодаў, каналаў, прасек і інш.

І.І.Леановіч.

Кустарэз: 1 — адвал; 2 — агараджэнне трактара; 3 — гідрацыліндр; 4 — штурхальная рама; 5 — нож.

т. 9, с. 57

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ЛАТУ́НЬ

(ням. Latun),

сплаў медзі з цынкам (ад 4 да 50%); найб. пашыраны з медных сплаваў. Вызначаецца добрымі мех. ўласцівасцямі, высокай каразійнай устойлівасцю, пластычнасцю, трываласцю.

З простых (двайных) Л. дадатковым легіраваннем алюмініем, волавам, жалезам, марганцам, нікелем і інш. элементамі атрымліваюць складаныя. Напр., алавяная Л. (адміралцейская, ці марская) мае 1—1,5% волава, устойлівая ў марской вадзе; алюмініевая Л. — 0,4—2,5% алюмінію, колерам нагадвае золата Выкарыстоўваюць у машына-, судна- і прыборабудаванні, для вырабу знакаў адрознення, маст. і ювелірных вырабаў.

т. 9, с. 154

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

амфі́бія

(гр. amphibion)

1) земнаводная жывёліна (напр. жаба, трытон), лічынкі якой дыхаюць жабрамі, а дарослыя асобіны лёгкімі;

2) транспартная або баявая машына (аўтамабіль, танк, бронетранспарцёр), здольная рухацца па сушы і па вадзе;

3) самалёт, прыстасаваны для ўзлёту і пасадкі на вадзе.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

сартыро́ўка сарціро́ўка ж.

1. (дзеянне) Sorterung f -, Sortiren n -s, uslesen n -s, Schten n -s;

2. с.-г. (машына) Sortermaschine f -, Sorterer m -s, -; Getridereiniger m -s, - (для зерня);

3. чыг. Rangeren [rã´ʒi:rən] n -s

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

разабра́цца сов., в разн. знач. разобра́ться;

машы́на лёгка ~ра́лася — маши́на легко́ разобрала́сь;

я яшчэ́ не ~ра́ўся, усё ляжы́ць у чамада́не — я ещё не разобра́лся, всё лежи́т в чемода́не;

р. ў тэо́рыі — разобра́ться в тео́рии

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

спра́ўны

1. испра́вный;

~ная машы́на — испра́вная маши́на;

2. испра́вный, стара́тельный;

с. гаспада́р — испра́вный (стара́тельный) хозя́ин;

3. ло́вкий, расторо́пный;

с. хло́пец — ло́вкий (расторо́пный) па́рень;

4. ви́дный собо́й; представи́тельный;

цэ́лым і ~ным — в це́лости и сохра́нности

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)