наміналі́зм, ‑у, м.
Спец. Напрамак у сярэдневяковай філасофіі, згодна з якім агульныя паняцці не маюць самастойнага існавання без адзінкавых прадметаў і з’яўляюцца толькі назвамі апошніх.
[Ад лац. nomen — імя, назва.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
намянці́ць, ‑мянчу, ‑менціш, ‑менціць; зак., што.
Натачыць касу мянташкай. Толькі на хвілінку прыпынак — намянціць касу — і далей, далей, далей. Як п’яны, узмахваў касою Міхась. Дамашэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
начле́жніцкі, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да начлежніка. Толькі калі пачало ўжо днець, аказалася, што жывёліна хадзіла тут жа, зусім недалёка ад начлежніцкага агню. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
незасе́лены, ‑ая, ‑ае.
1. Не заняты жыхарамі. У вялізным, толькі што адбудаваным доме была незаселеная трохпакаёвая кватэра. Гроднеў.
2. Які не мае насельніцтва. Незаселены востраў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
не́штачка, займ. неазначальны (ужываецца толькі ў Н і В).
Разм. Тое, што і нешта 1 (у 2 знач.). — Вось я вам, хлопцы, нештачка дам. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нешчаслі́вец, ‑ліўца, м.
Разм. Нешчаслівы чалавек; няўдачнік. Раней.. у рэкруты ішлі таксама толькі нешчасліўцы — па жараб’ёўцы, ды і то пяць чалавек з тысячы душ. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
новапрызна́чаны, ‑ая, ‑ае.
Якога толькі што, нядаўна прызначылі. Новапрызначаны камандзір. □ Вясёлая, гаваркая, прынадная дзяўчына як з неба звалілася разам з бацькам сваім, новапрызначаным лесніком. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паапладзі́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак.
Апладзіраваць некаторы час. Паапладзіраваць артыстам. □ [Гаравому] паапладзіравалі,.. і ўсе заварушыліся, быццам толькі і чакалі, калі ён скончыць чытаць свой даклад. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пападзя́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.
Разм. Дачка папа. Што заробіць Эльза, шыючы сукенкі пападзянкам, тым толькі і жывілася з бацькамі. Гарэцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
парадзі́ха, ‑і, ДМ ‑дзісе, ж.
Жанчына, якая раджае або толькі што нарадзіла дзіця. Міхал падступіўся да парадзіхі і адгарнуў пялюшку. Малое піснула мацней. Лужанін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)