Verbum

анлайнавы слоўнік

інкарна́цыя

(лац. inkarnatio = увасабленне)

1) увасабленне душы ў матэрыяльным целе;

2) ачалавечанне Бога ў некаторых рэлігіях (напр. у хрысціянстве).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ішха́н

(н.-лац. ischan)

рыба сям. ласасёвых з цёмнымі плямамі на целе, якая водзіцца ў возеры Севан; аб’ект развядзення.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

трэ́мар

(лац. tremor)

дрыжанне, якое адзначаецца ва ўсім целе або яго частках, павеках пры некаторых нервовых захворваннях, хранічным алкагалізме.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Луні́чка ’клубнічка’ (Ян.) — у выніку кантамінацыі лунка ₁ (’ямачкі на ягадцы клубнікі’, параўн. рус. тул., арханг. лу́нка ’ямачка на целе’) і клубнічка.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ВЯРЫ́ГІ,

прылады рэліг. самакатавання — кайданы, аковы, жал. або медныя ланцугі, кольцы, пласціны і да т.п., якія насілі на голым целе — аскеты, падзвіжнікі з мэтай пакаяння і ўтаймавання плоці. Паводле евангельскіх сказанняў, вярыгамі наз. ланцугі, у якія быў закаваны апостал Пётр.

т. 4, с. 399

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

парша́, ‑ы, ж.

1. Заразная хвароба звычайна на скуры галавы пад валасамі, пры якой з’яўляюцца струны і рубцы. // Разм. Струпы, высыпка на целе.

2. Захворванне сельскагаспадарчых раслін, якое характарызуецца паверхневым пашкоджаннем тканак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

се́пія, ‑і, ж.

1. Галаваногі малюск, у целе якога выпрацоўваецца карычневае фарбавальнае рэчыва.

2. Натуральная карычневая фарба з гэтага рэчыва або сінтэтычная. Маляваць сепіяй.

3. Малюнак, выкананы такой фарбай. // Фатаграфія карычневага тону.

[Ад грэч. sēpía.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Радзі́мы ’родны, свой (ад нараджэння); спадчынны’ (ТСБМ, Нас.), радзімы ’прыродны, ад роду’ (ТС). Ад радзіць ₁ (гл.) па ўзору любімы. Сюды ж радзі́мы знак ’прыроджаная плямка на целе чалавека’ (Шат., Сцяшк.; ашм., Стан.), радзі́мая заме́тка ’тс’ (Сл. ПЗБ), радзі́мка ’тс’ (ТСБМ, Сл. ПЗБ), радзі́мае це́ла ’непашкоджанае месца на целе’ (Ян.), радзі́мы дзень ’дзень нараджэння’ (Мат. Гом.), параўн. рус. роди́мое пятно́, укр. роди́мка, родима пляма ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Руна ст.-бел. ’валасяное покрыва ў чалавека’: были ч(и)сты руна ее (Альтбаўэр), параўн. балг. дыял. ру́на, ру́ни ’густыя кучаравыя валасы на целе чалавека’. Роднаснае да руно ₁ (гл.), параўн. ст.-інд. róman‑, lóman ’валасяное покрыва на целе’, што дае падставы для рэканструкцыі і.-е. *roumn‑ > прасл. *rumno (Мікала, Ursl. Gr., 1, 66; Фасмер, 3, 518; Махэк₂, 519; Бязлай, 3, 208; БЕР, 6, 345).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Сука́ч ₁ ’сукала’ (Сл. Брэс., Тарн.; кам., пруж., ЛА, 4), ’стрыжань, на які надзяваюць цэўку’ (Мат. Гом.). Да сукаць (гл.).

Сука́ч ₂ ’завучаная, зблытаная нітка’ (беласт., Сл. ПЗБ), ’сукаратка’ (в.-дзв., Шатал.), сукачы́, сукачэ́ ’скручаныя пасмы конскай грывы’ (ваўк., Сл. ПЗБ), ’бруд на целе’ (маст., Сл. ПЗБ). Да сукаць (гл.). Да апошняга значэння параўн. рус. наўг. сука́рка ’бруд на целе, які “скачваецца”, калі пацерці скуру’, гл. сукарак.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)