скро́баць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Разм.
1. Скрэбці. Скробаць лапатай.
2. Рабіць шорхат трэннем; шаркаць. Скробаючы ботамі, у пакой увайшоў меншы сын Варанкевіча, хлопчык гадоў дзевяці. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
По́длетак ’маладая птушка, якая толькі пачала вылятаць з гнязда’, ’блазан, недарослы, дзіця’ (ТСБМ, Некр., Янк. 1, Мат. Гом., ТС), по́дляцень, подлётыш ’птушаня’ (Мат. Гом.), падляту́ха ’дзяўчынка-падлетак’ (Сл. рэг. лекс.). Ад падлятаць < лятаць. Першапачаткова ’птушаня, якое вучыцца лятаць’, потым — ’хлопчык або дзяўчынка ў пераходным узросце’. Параўн. рус. падлётух ’тс’, польск. podlotek ’тс’. Семантыка, несумненна, у выніку узаемадзеяння блізкіх па форме падлётак ’птушаня, якое крыху лятае’ (гл.) і падле́так ’хлопчык або дзяўчынка ў пераходным узросце’ (гл.), ад ле́та ’год’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пабра́тацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
1. Стаць пабрацімамі.
2. Уступіць у цесныя, сяброўскім адносіны; пасябраваць. Хлопчык хутка з .. [Зорыным] пабратаўся і цягаў ужо яго за нос і вушы. Гурскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прытно́м, прысл.
Абл. Непасрэдна адзін за адным, без перапынку; запар. А рыжы хлопчык пры камінку Чытае тонкім галаском Пра царскі дом, хістанні рынку, Без выбару, усё прытном. Лужанін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
буту́з, ‑а, м.
Разм. Маленькі, тоўсценькі хлопчык; таўсматае дзіця. Чарнавокі бутуз, пачуўшы каманду, пацягнуў за вяровачку — і кучка палітончыкаў, выцягваючыся зноў у ланцужок, павольна пасунулася за сваім важаком. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
апо́рына, ‑ы, ж.
Тое, што і апора (у 1 знач.). [Клён] стаіць цяпер недзе ў полі, прывязаны перавяслам да слупка, трымаецца гэтай [саламянай] ручкай за апорыну, як той маленькі хлопчык. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паўтарагадо́вы, ‑ая, ‑ае.
1. Які працягваецца паўтара года, разлічаны на паўтара года. Паўтарагадовыя курсы.
2. Узростам у паўтара года. Паўтарагадовы хлопчык ляжаў на ложку без усялякіх адзнак жыцця. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
купідо́н
(фр. Cupidon, ад лац. Cupido = бог кахання ў выглядзе хлопчыка з лукам і стрэламі ў антычнай міфалогіі)
перан. прыгожы хлопчык або юнак.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
беспрасве́цце, ‑я, н.
Адсутнасць надзеі на лепшую будучыню; цемра, галеча. А калі над краем Легла згубай Ноч Глухога беспрасвецця, Скрозь пачулі — Хлопчык трубіць На дружынны збор У школу Дзецям. Вітка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пы́рскаўка, ‑і, ДМ ‑каўцы; Р мн. ‑кавак; ж.
Разм. Тое, чым пырскаюць. Хлопчык нацэліўся ў мяне з пырскаўкі і — раз! Але я хуценька адскочыў, — струмень вады праляцеў міма. Жычка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)